මිනින්දෝරු දෙපාර්තමේන්තුවෙන් හම්බු වුණු කොළඹ නගරයේ පරණ සිතියම් ටිකක්...

ශ්‍රී ලංකාවේ පැරණි සිතියම් හොයා ගන්න ඕනි වුණොත් අපි හැමෝට ම මතක් වෙන්නේ රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයයි. ඇත්තට ම ලංකාවේ පැරණි සිතියම් සියල්ලක් ම වගේ රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයේ තැන්පත් වෙලා තියෙනවා. රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයට පිවිසෙන තැනත් ඒ වගේ සිතියම් සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් තොරතුරු සොයා එන අයගේ ප්‍රයෝජන සදහා ප්‍රදර්ශනය කරලා තියෙනවා. 

මේ කතාව රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයේ තියෙන සිතියම් ගැන නෙවෙයි, ශ්‍රී ලංකා මිනින්දෝරු දෙපාර්තමේන්තුවේ තියෙන පරණ සිතියම් ටිකක් ගැනයි. ශ්‍රී ලංකා මිනින්දෝරු දෙපාර්තමේන්තුව කියන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ පැරණි ම දෙපාර්තමේන්තුවයි. මිනින්දෝරු දෙපාර්තමේන්තුව ආරම්භ කරලා තියෙන්නේ 1800 අවුරුද්දෙයි. ඒ කියන්නේ මේ අවුරුද්දට මිනින්දෝරු දෙපාර්තමේන්තුවට වසර 218ක් සම්පූර්ණ වෙනවා. 

සිතියමක් මිලදී ගන්න මිනින්දෝරු දෙපාර්තමේන්තුවේ පාරිභෝගික සේවා අංශයට ගියපු වෙලාවේ පරණ සිතියම් ටිකක් හම්බු වුණු නිසා ඒවායේ පින්තූර ටිකකුත් ගන්න හැකි වුණා. මම දැන් ඉදිරිපත් කරන සිතියම්වල විශේෂත්වය වෙන්නේ මේ සිතියම්වලින් විවිධ යුගයන්හි කොළඹ නගරය තිබුණු හැටි ගැන හොද අවබෝධයක් ලබා ගැනීමට හැකි වීමයි. මේ සිතියම් එකින් එක බලලා ඔබ ම මේවාගේ වෙනස තේරුම් ගන්න. මේ සිතියම් ගොඩක් ඒවා ඉතා පැරණියි. සමහර ඒවා ලන්දේසි යුගයේ අවසාන වර්ෂයේ සකස් කළ සිතියම්. අනිත් ඒවා සියල්ල ම වගේ ඉංග්‍රීසි පාලන කාලයේ සකස් කළ සිතියම්. මේ සිතියම් එකතුවේ අවසානයට අද දවසේ පාවිච්චි කරන සිතියමකුත් එකතු කරන්න අදහස් කළා. එයින් කොළඹ නගරයේ වර්තමාන වෙනස් වීම් ඔබට අවබෝධ කරගැනීමට හැකි වෙයි.

මිනින්දෝරු දෙපාර්තමේන්තුවෙන් එකතු කරගත්ත තවත් දුර්ලභ සිතියම් ටිකක් සහ ජාතික ලේඛනාගාරයෙන් එකතු කරගත් සිතියම් ටිකක් මම ළග තිබුණත් ඒවා  ගැන පස්සේ දවසක ලියන්න උත්සාහයක් දරනවා. 

පළමු සිතියම (කොළඹ කොටුව)

සිතියමෙන් නිරූපිත ස්ථානය - කොළඹ කොටුව
සිතියමේ නම - PLAN DE LA VILLE et du FORT DE COLOMBO
සිතියමේ ස්ථාන නාම සදහන් භාෂාව - ඕලන්ද භාෂාව
සිතියම නිර්මාණය වූ වර්ෂය - 1796 (ඕලන්ද යුගයේ අවසාන වර්ෂය)

දෙවැනි සිතියම (කොළඹ නගරය) 

සිතියමෙන් නිරූපිත ස්ථානය - කොළඹ නගරය
සිතියමේ නම - Colombo in the 18th Century (18වැනි සියවසේදී කොළඹ නගරය)
සිතියමේ ස්ථාන නාම සදහන් භාෂාව - ඉංග්‍රීසි
සිතියම නිර්මාණය වූ වර්ෂය - 1800

තෙවැනි සිතියම (කොළඹ නගරය)

සිතියමෙන් නිරූපිත ස්ථානය - කොළඹ නගරය
සිතියමේ නම - Colombo in the Early XIX Century (19වැනි සියවසේ මුල් කාලයේ කොළඹ නගරය)
සිතියමේ ස්ථාන නාම සදහන් භාෂාව - ඉංග්‍රීසි
සිතියම නිර්මාණය වූ වර්ෂය - 1900

සිව්වැනි සිතියම (කොළඹ නගරය)

සිතියමෙන් නිරූපිත ස්ථානය - කොළඹ නගරය
සිතියමේ නම - Colombo (කොළඹ නගරය)
සිතියමේ ස්ථාන නාම සදහන් භාෂාව - ඉංග්‍රීසි
සිතියම නිර්මාණය වූ වර්ෂය - 1901

පස්වැනි සිතියම (කොළඹ නගරය)

සිතියමෙන් නිරූපිත ස්ථානය - කොළඹ නගරය
සිතියමේ නම - Location Map of Central Colombo (කොළඹ මධ්‍යගත කොටසේ ස්ථාන නාම සිතියම)
සිතියමේ ස්ථාන නාම සදහන් භාෂාව - ඉංග්‍රීසි
සිතියම නිර්මාණය වූ වර්ෂය - මෑතකාලීන සිතියමකි

ගංජා බොන්න කැනඩාවටත් අවසර ලැබෙයි...

"ගංජා භාවිතය පිළිබද පනත් කෙටුම්පත" සම්මතයි...

මත්ද්‍රව්‍යයක් ලෙස ගංජා භාවිත කිරීමට අවසර දෙන "ගංජා භාවිතය පිළිබද පනත් කෙටුම්පත"ට කැනඩාවේ සෙනට් මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේ ද (දෙවන මන්ත්‍රී මණ්ඩලය) අනුමැතිය ලැබී තිබෙන බව බී.බී.සී. වෙබ් අඩවිය සදහන් කරනවා. කැනඩාව ෆෙඩරල් රාජ්‍යයක් වන නිසා එහි නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලය සහ සෙනෙට් මන්ත්‍රී මණ්ඩලය ලෙස මන්ත්‍රී මණ්ඩල දෙකක් තිබෙනවා. කැනඩා පාර්ලිමේන්තුවේ සෙනෙට් මන්ත්‍රී මණ්ඩලය තුළ "ගංජා භාවිතය පිළිබද පනත් කෙටුම්පත"ට  පක්ෂව නියෝජිතයන් 56දෙනෙකු ද, විපක්ෂව නියෝජිතයන් 30දෙනෙකු ද ඡන්දය පාවිච්චි කර තිබෙනවා. කෙසේ නමුත් මෙකී පනත් සම්මතය සිදු වුව ද මෙහි යෝග්‍යතාව පරීක්ෂා කිරීමට ද මාස හයක වැනි කාලයක් වෙන් කර තිබෙනවා. 

කැනඩා අගමැතිත් හදිසියෙන් වැඩ කරයි...

එළඹෙන ග්‍රීෂ්ම කාල‍යේදී මෙය ක්‍රියාත්මක කළ හැකි වේ යැයි බලාපොරොත්තුවකින් තව ද කැනඩා අගමැති ජස්ටින් ටෲඩෝ සිටින බවත් බී.බී.සී. වෙබ් අඩවිය තවදුරටත් සදහන් කරනවා. 

ගංජා නීතිගත කළ පළමු ජී-7 රට කැනඩාවයි...

කැනඩාව තුළ ගංජා භාවිතය නීතිගත කිරීමත් සමග ලෝක ප්‍රකට ජී-7 කණ්ඩායම තුළ සාමාන්‍ය භාවිතය සදහා ද ගංජා නීතිගත කළ පළමු රට බවට කැනඩාව පත් වෙනවා. ජී-7 කණ්ඩායම ලෙස හදුන්වන්නේ ඉතා ඉහළ ආර්ථික වර්ධනයක් පෙන්වමින් ඉදිරියට යන ලෝකයේ ඉහළ මට්ටමේ සිටින රටවල් 7යි. මේ රටවල් වන්නේ එක්සත් ජනපදය, කැනඩාව, එක්සත් රාජධානිය, ප්‍රංශය, ජර්මනිය, ඉතාලිය සහ ජපානය යන රාජ්‍යයනුයි. 

ඖෂධ සදහා ගංජා යොදාගැනීම 2001 සිට ම...

කැනඩාව තුළ ඔෟෂධ හෝ වෛද්‍ය හේතු සදහා ගංජා භාවිත කිරීම 2001දී නීතිගත කරනු ලැබුවා. ඖෂධ හෝ වෛද්‍ය හේතු සදහා ගංජා නිෂ්පාදන නිපදවිය හැකිව තිබුණේ බලපත්‍රලාභීන්ට පමණකි. දැන් කැනඩාව උත්සාහ කරන්නේ සාමාන්‍ය භාවිතයක් ලෙස ගංජා භාවිත කිරීම නීතිගත කිරීමටයි.

නීතිය විධිමත් වෙන්න මාස තුනක කාලයක්...

කැනඩාව තුළ ගංජා භාවිතය නීතිගත කිරීමට අවශ්‍ය නෛතික ප්‍රතිපාදන සහිත "ගංජා භාවිතය පිළිබද පනත් කෙටුම්පත" එරට නීතියක් ලෙස ලේඛනාරූඪ වීමට තවත් සති 12ක පමණ කාලයක් (මාස 3ක්) ගතවෙනවා. එසේ වුව ද ඔවුන්ට එය නීතියක් ලෙස ලේඛනාරූඪ වන තෙක් බලා නොහිද සාමාන්‍ය භාවිතය සදහා ද ගංජා මිලදී ගැනීම කළ හැකියි.

ගංජා භාවිතයේ ස්වරූප පිළිබද තීරණ ගැනීමේ ප්‍රාදේශීය මට්ටමින්...

ගංජා භාවිතය නීතිගත කිරීමත් සමග කැනඩාවේ ප්‍රාන්ත සහ පළාත්වලට ගංජා භාවිතය සම්බන්ධයෙන් තීරණ ගැනීමට ද වගකීම පවරා තිබෙනවා. එනම් සිල්ලර වෙළෙදපොළ තුළ ගංජා විකිණිය යුතු ආකාරය සහ ප්‍රසිද්ධ ස්ථානවල ගංජා පානය කළ හැකි ද? යනාදී දේවල් තීරණය කිරීමේ වගකීම පැවරෙන්නේ කැනඩාවේ ප්‍රාදේශීය පාලන ඒකකවලටයි. 

වැඩිපුර ම ගංජා බොන අය අතර කැනඩාවේ තරුණ ප්‍රජාවත් ඉන්නවලු...

කැනඩාවේ තරුණ ප්‍රජාව ලෝකය තුළ ප්‍රසිද්ධියට පත්ව ඇත්තේ වැඩි වශයෙන් ම ගංජා භාවිත කරන පිරිසක් ලෙස ය. කෙසේ වුව කැනඩාවේ අගනුවර වන ඔටාවා ප්‍රදේශයේ මතය වන්නේ ගංජා නීතිගත කළ ද එකී නීතියෙන් තරුණ ප්‍රජාව බැහැර කළ යුතු බව ය. විශේෂයෙන් සංවිධානාත්මක අපරාධ මැඩපැවැත්වීම, ගංජා භාවිතය සමග පොලීසිය සහ යුක්ති පද්ධතිය සමග ඇති විය හැකි බොහෝ නෛතික බැදීම් අවම කිරීම මෙන් ම ජනතාවගේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය ඉහළ නැංවීම අරමුණු කරගනිමින් ගංජා පරිභෝජනය සීමාසහිත තත්ත්වයක පවත්වා ගැනීමට අවශ්‍ය පියවර ගත යුතු බව ඔටාවා ප්‍රදේශය සදහන් කරනවා.

ගංජා ආයෝජන වේගයෙන් එයි...  

කැනඩාව තුළ ගංජා භාවිතය නීතිගත කිරීමට කැනඩා අගමැති ජස්ටින් ටෘෘඩෝ දුන් පොරොන්දුවත් සමග එරට ගංජා වගා ක්ෂේත්‍රයට අවශ්‍ය ආයෝජන වේගයෙන් පැමිණි  අතර ඖෂධ සදහා ගංජා වගා කරන ආයතන කැනඩා කොටස් වෙළෙදපොළේ ඉහළ අගයක් පෙන්නුම් කරමින් ඉදිරියට ද පැමිණ තිබෙන බව වාර්තා වෙනවා.

(මූලාශ්‍රය - BBC)

(Getty Images)

කිම් ජොං හොද කොල්ලෙක් කියලා හිතුනොත් ඇමෙරිකාවටත් එන්න කියනවා ; ට්‍රම්ප් කියයි...

ට්‍රම්ප්ගේ හිත වෙඩරු මෙන් උණු වෙයි...

සිංගප්පූරුවේදී ලබන 12වැනිදා පැවැත්වීමට නියමිත ඇමෙරිකා-උතුරු ‍ කොරියා රාජ්‍ය නායක සාකච්ඡා සාර්ථකත්වයට පත්වුවහොත් උතුරු කොරියානු නායක කිම් ජොං අන්ට තම නිල කාර්යාලය වන ධවල මන්දිරයට ආරාධනා කිරීම පිළිබදව සලකා බලන බව ඇමෙරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් සදහන් කර තිබෙනවා. ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් ඇමෙරිකාවේදී ඊයේ (07) දිනයේ ජපන් අගමැති ෂින්සෝ අ‍බේ හමු වූ අවස්ථාවේ මෙසේ සදහන් කර ඇති බව බී.බී.සී. වෙබ් අඩවිය මේ පිළිබද තවදුරටත් සදහන් කරයි. 

කොරියා නෝක්කාඩුව අවසන් කිරීමට ගිවිසුමක්...?

උතුරු ‍කොරියාව සහ දකුණු කොරියාව අතර පවතින නෝක්කාඩුව අවසන් කර දෙරට අතර සාමකාමී තත්ත්වයක් ඇති කිරීම සදහා ගිවිසුමක් අත්සන් කිරීමට ද ඇමෙරිකාව සහ උතුරු කොරියාව අතර මේ ආකාරයේ සාකච්ඡාවන් පැවැත්වීම වැදගත් බව ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයා එහිදී ප්‍රවෘත්ති වාර්තාකරුවන්ට කියා තිබෙනවා. 

එක සාකච්ඡා වටයකින් ඔක්කොම කරන්න බෑ ; ට්‍රම්ප් කියයි...

ඇමෙරිකාවේ මෙන් ම උතුරු කොරියාවට සමීප අනෙකුත් රාජ්‍යයන්ගේ ප්‍රධාන අවශ්‍යතාවක් වන උතුරු කොරියාවේ න්‍යෂ්ටික අවිහරණය සදහා උතුරු කොරියාව සමග සාකච්ඡා වට කිහිපයක් පැවැත්වීමට සිදුවනු ඇති බව ද ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයා මෙහිදී තවදුරටත් සදහන්කර තිබේ.

උතුරු කොරියාව ඇමෙරිකාවේ දැක්මට කැමති වේ ද? නැති ද?

කෙසේ නමුත් ‍ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයාගේ මෙම අදහස් දැක්වීමෙන් අනතුරුව තවදුරටත් අදහස් දැක් වු එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය ලේකම් මයික් පොම්පියෝ සදහන් කළේ උතුරු කොරියානු නායකයා න්‍යෂ්ටික අවිහරණය සදහා කැමති බව තමාට පෞද්ගලිකව ම හගවා ඇති බව ය. එයින් උතුරු කොරියාව ඇමෙරිකාවේ දැක්මට කැමති වන බවක් හැ‍ගවේ ද නැති ද යන්න ගැන තමාට අදහසක් නැති බව ද එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය ලේකම්වරයා මෙහිදී තවදුරටත් සදහන් කර තිබේ.

දැන් උතුරු කොරියාව පීඩාවට පත් කිරීමෙන් වැඩක් වෙන්නේ නැතිලු...

උතුරු කොරියාවේ න්‍යෂ්ටික අවිහරණය සම්බන්ධයෙන් ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයාට මුලින් තිබූ සැලැස්ම වූයේ උතුරු කොරියාවට දැඩි පීඩනයක් එල්ල කර උතුරු කොරියාවේ රැඩිකල් ගමන නැවැත්වීම ය. එහෙත් උතුරු කොරියාව රාජ්‍යතාන්ත්‍රික සම්බන්ධතාවලදී අද වන විට මිත්‍රශීලි ස්වභාවයක් අනුගමනය කිරීම හේතුවෙන් තවදුරටත් උතුරු කොරියාවට පීඩනකාරී බලපෑම් එල්ල කිරීම අවශ්‍ය නොවනු ඇති බවත් ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයාගේ මතය වී තිබේ. 

කිම් ජොං‍ගේ ඇමෙරිකානු මිතුරාට සාකච්ඡාවලට ආරාධනා කර නැහැ...

එමෙන් ම උතුරු කොරියාවේ කිහිප වරක් ම සංචාරය කර තිබෙන සහ උතුරු කොරියානු නායකයාගේ හොද මිතුරෙක් වන ඇමෙරිකානු බාස්කට්බෝල් ක්‍රීඩකයෙකු වන ඩෙනිස් රොඩ්මන්ට සිංගප්පූරුවේ පැවැත්වෙන ඇමෙරිකා-උතුරු කොරියා සාකච්ඡා වටයන්ට ආරාධනා කර නොමැති බවත් එක්සත් ජනපද රජය මේ අතර ම සදහන් කරනවා.

(මූලාශ්‍රය - BBC)

එක්සත් රාජධානියේ සහ මහා බ්‍රිතාන්‍යයේ වෙනස - 01

මහා බ්‍රිතාන්‍යය සහ එක්සත් රාජධානිය යන කොටස් දෙක නිරන්තරයෙන් ම පැටලෙන පාලන ඒකකයන් වේ. එහිදී මහා බ්‍රිතාන්‍යය ලෙස හදුන්වන්නේ එංගලන්තය ද, නැතිනම් මහා බ්‍රිතාන්‍යය යනු එක්සත් රාජධානිය හදුන්වන තවත් නමක් ද යනාදී ගැටලු ඇති වේ. මෙකී පාලන ඒකකයන්හි වෙනස මෙසේ පැහැදිලි කළ හැකි ය. 

"බ්‍රිතාන්‍ය දූපත්" ඇසුරින් නිර්මාණය කරගෙන ඇති පාලන ඒකකවල වෙනස

මහා බ්‍රිතාන්‍යය යනු යුරෝපා ප්‍රධාන භූමියෙන් (යුරෝපා මහද්වීපයෙන්) වෙන් වී දිවයිනක් ලෙස පවත්නා එංගලන්තය, ස්කොට්ලන්තය සහ වේල්සය යන ඒකක තුනෙන් සමන්විත දූපත් ප්‍රදේශයයි. මහා බ්‍රිතාන්‍යය සහිත දිවයිනේ උතුරු කොටසේ ස්කොට්ලන්තය ද, දකුණු කොටසේ එංගලන්තය ද, බස්නාහිර කොටසේ වේල්සය ද, පිහිටා තිබේ. 

"මහා බ්‍රිතාන්‍යය" නමින් හදුන්වන පාලන ඒකකය

එක්සත් රාජධානිය සමන්විත වී ඇත්තේ මහා බ්‍රිතාන්‍යයෙන් සහ උතුරු අයර්ලන්තය යන කොටස්වලිනි. එනම් එංගලන්තය+ස්කොට්ලන්තය+වේල්සය (මහා බ්‍රිතාන්‍යය) සහ උතුරු අයර්ලන්තය යන කොටස්වලිනි.

මහා බ්‍රිතාන්‍යයෙන් වෙන්වී ස්වයං පාලනයක් ගෙන යන අයර්ලන්ත දූපතේ උතුරු කොටස උතුරු අයර්ලන්තයයි. උතුරු අයර්ලන්තය එක්සත් රාජධානියට අයත් වුව ද, අයර්ලන්තය එක්සත් රාජධානියට අයත් වන්නේ නැත. උතුරු අයර්ලන්ත කොටසට යටින් ඇත්තේ ස්වයං පාලනයක් භුක්ති විදින අයර්ලන්තයයි.

"එක්සත් රාජධානිය" නමින් හදුන්වන පාලන ඒකකය

(මූලාශ්‍රය - Wikipedia)

උතුරු අයර්ලන්තය තුළ ගබ්සාව තවදුරටත් තහනම්...

ගබ්සාව ඉල්ලා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට අභියාචනයක්...

උතුරු අයර්ලන්තය තුළ ගබ්සාව නීතිගත කරන ලෙස අභියාචනා කරමින් උතුරු අයර්ලන්ත මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව එස්සත් රාජධානියේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ඉදිරිපත් කළ අභියාචනය අද (07) ප්‍රතික්ෂේප විය.

නීතිය යල් පැන ඇති බව විනිසුරුවරු පවසති...

කෙසේ වුව ද ලිංගික අපරාධ හෝ  ගර්භිණීභාවය හේතුවෙන් මවගේ අසාමාන්‍ය මානසික හැසිරීම් ඇතිවන අවස්ථාවලදී එරට කාන්තාවකට ගබ්සාවක් කිරීමට නොහැකි වීම එරට පවතින නීතියේ දැඩි දුර්වලතාවක් වන බව ද මෙම නඩුවේදී ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ බහුතර විනිසුරුවරුන් පිරිසක් අදහස් දක්වමින් කියා සිටියහ.

උතුරු අයර්ලන්තයට පමණක් වෙනස්කමක්...

එක්සත් රාජධානිය 1967දී ගෙන ආ ගබ්සා පනත මගින් උතුරු අයර්ලන්තය හැර රාජධානියේ අනෙක් කොටස්වල වෙසෙන කාන්තාවන්ට ගබ්සාවක් කිරීමේ අයිතිය ලබා දුන්නේ ය. පනතේ එකී නෛතික හිමිකම උතුරු අයර්ලන්තයට අහිමි විය.

උතුරු අයර්ලන්ත නීතියට අනුව ගබ්සා කළ හැකි අවස්ථා...

උතුරු අයර්ලන්තයේ දැනට පවතින නීතිය අනුව ගර්භිණී කාන්තාවකට ගබ්සා කිරීමේ අයිතියක් හිමි වන්නේ ඇයගේ ජිවිතයට අවදානමක් ඇති වන බව හෝ අැයගේ ශාරීරික/මානසික සෞඛ්‍යයට සදාකාලික හෝ බරපතළ අවදානමක් ඇති වේ යැයි වෛද්‍ය නිර්දේශයක් ඇත්නම් පමණි.

අයර්ලන්තයට ගබ්සාව කළ හැකි වන විට උතුරු අයර්ලන්තයට ගබ්සාව කළ නොහැකි වෙයි... 

මහා බ්‍රිතාන්‍යයෙන් වෙන්වී සිටින අයර්ලන්තය පසුගිය මස 25 වැනිදා (මැයි 25)  එරට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට ගෙන ආ 36වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය මගින් ගබ්සාව නීතිගත කිරීමට කටයුතු කළේ ය. එහෙත් මහා බ්‍රිතාන්‍යයට අයත් කොටසක් වන උතුරු අයර්ලන්තයේ කාන්තාවන්ට ගබ්සා කිරීම තවදුරටත් තහනම් ක්‍රියාවකි.

අයර්ලන්තයේ සහ උතුරු අයර්ලන්තයේ වෙනස මොකක් ද?

අයර්ලන්තය යනු වෙන ම රාජ්‍යයක් වන අතර උතුරු අයර්ලන්තය යනු එක්සත් රාජධානියට අයත් පාලන ඒකකයකි. අයර්ලන්ත දූපතේ ඉහළ කොටසේ උතුරු අයර්ලන්තය පිහිටා තිබුණ ද, උතුරු අයර්ලන්තයේ පාලන බලය හිමි වී ඇත්තේ එක්සත් රාජධානියට මිස අයර්ලන්ත රජයට නොවේ. මේ අනුව අයර්ලන්තය වෙන ම පාලන ඒකකයක් බවත්, උතුරු අයර්ලන්තය යනු එක්සත් රාජධානියට යටත් පාලන ඒකකයක් වන බවත් වටහා ගත යුතු ය.

(මූලාශ්‍රය - BBC)

ස්මාර්ට් ෆෝන් ඔබමින් යන්නට චීනයෙන් වෙන ම මංතීරුවක්...

උතුරුදිග චීනයේ නගරයක් වන "ෂියෑන්" හි සුහුරු දුරකථන (ස්මාර්ට් ෆෝන්) භාවිත කරමින් මාර්ගයේ ගමන් ගන්නා පදිකයන්ට මාර්ගයේ ගමන් කිරීමට වෙන ම පදික තීරුවක් හදුන්වා දුන් බව චීනයේ "ෂාන්ක්ෂි" ඔන්ලයින් පුවත් සේවය වාර්තා කරනවා. උතුරු දිග චීනයේ ෂියෑන් නගරයේ "යන්ටා" නමින් හදුන්වන මාර්ගයට මෙවැනි තීරුවක් හදුන්වා දී තිබෙනවා. විශේෂයෙන් සුහුරු දුරකථන භාවිත කරමින් එයට ම සමවැදී තමා අවට සිදුවන කිසිදෙයක් නොසලකා හා නොදනිමින් සෙමින් ගමන් ගන්නා පදිකයන්ට මෙම පදික තීරුව හදුන්වා දී ඇති බව චීනයේ මාධ්‍ය උපුටා දක්වන බී.බී.සී. පුවත් සේවය සදහන් කරනවා.

  

ස්මාර්ට් ෆෝන් භාවිත කරමින් මාර්ගයේ ගමන් ගන්නා පදිකයන්ට වෙන් කර තිබෙන මෙම ගමන් තීරුව රතු, කොළ සහ නිල් වර්ණවලින් වර්ණ ගැන්වීමටත් අදාළ තීරුවේ ස්මාර්ට් දුරකථනවල රූපය දිගට ම චිත්‍ර ගන්වා තැබීමටත් නියමිතයි. සෙන්ටිමීටර 80ක් පළල සහ මීටර් 100ක් දිගින් යුතුව මෙම ගමන් තීරුව සකස් කර තිබෙන බවත් චීන මාධ්‍ය වාර්තා කරනවා. 

(මූලාශ්‍රය - BBC)

ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් සහ කිම් ජොං අන් දූපතක මුණ ගැහෙන්න තීන්දු කරයි...

බොහෝ දෙනා බලාපොරොත්තු දල්වාගෙන සි‍ටින ඇමෙරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් සහ උතුරු කොරියානු නායක කිම් ජොන්ග් අන් අතර පැවැත්වෙන හමුව පවත්වන්නේ කුමන ස්ථානයකදැයි ඇමෙරිකාවේ ධවල මන්දිරය නිල වශයෙන් ප්‍රකාශයට පත්කර තිබෙනවා. ධවල මන්දිරය සදහන් කරන ආකාරයට දෙරටේ නායකයන් දෙදෙනා ජූනි 12වැනිදා සිංගප්පූරුවේ සෙන්තෝසා දිවයිනේදී ද්විපාර්ශවික සාකච්ඡා සදහා නිල වශයෙන් හමුවෙති‍. ධවල මන්දිර මාධ්‍ය ලේකම් සාරා සැන්ඩර්ස් සදහන් කරන ආකාරයට නායකයන් දෙදෙනා සිංගප්පූරුවේ සෙන්තෝසා දිවයිනේ පිහිටි කැපෙලා හෝටලයේදී හමුවීමට නියමිත ය. කෙසේ නමුත් මොවුන් දෙදෙනාගේ හමුවීම සිදුවීමට නියමිත සෙන්තෝසා දිවයින ආශ්‍රිත ප්‍රදේශය විශේෂ කලාපයක් ලෙස නම් කිරීමට සිංගප්පූරු රජය දැනටමත් කටයුතු කර ඇති බව විදේශ මාධ්‍ය තවදුරටත් වාර්තා කරනවා.

බොහෝ තොරතුරු අවිනිශ්චිතයි...

ඇමෙරිකානු සහ උතුරු කොරියානු නායකයන් දෙදෙනා අතර පැවැත්වීමට නියමිත ද්විපාර්ශවික සාකච්ඡා සම්බන්ධයෙන් බොහෝ තොරතුරු සහ සැලසුම් තවමත් අවිනිශ්චිත තත්ත්වයක පවතින අතර ධවල මන්දිරය පාර්ශවයෙන් මෙම සාකච්ඡා සම්බන්ධයෙන් තොරතුරු ලැබීම සීමාසහිත තත්ත්වයක පවතී.

සාකච්ඡාව ඉතිහාසගත වීමට හේතුව මේකයි...

ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයා සහ උතුරු ‍කොරියානු ජනාධිපතිවරයා අතර පැවැත්වෙන මෙම සාකච්ඡා වටය ඉතිහාසගත සාකච්ඡාවක් වීමට ප්‍රධාන හේතුව වන්නේ ජනාධිපති ධුරයේ සිටින ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයෙකු සහ උතුරු කොරියානු නායකයෙකු අතර මෙසේ මුහුණට මුහුණ ද්විපාර්ශවික සාකච්ඡාවක් සිදුවන්නේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට වීම ය.

ට්‍රම්ප් සාකච්ඡාවට ගොඩක් කැමති බව කියයි...

ඉදිරි දින දෙකකදී පැවැත්වීමට නියමිත මෙම සාකච්ඡා වටය සම්බන්ධයෙන් ඊයේ (06) දිනයේ අදහස් දැක්වූ ඇමෙරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් සදහන් කළේ "මෙය ඉතා වැදගත් අවස්ථාවක් සහ සාකච්ඡා පැවැත්වෙන දින දෙකත් ඉතා විශේෂ අවස්ථාවක්. මේ සාකච්ඡාවලදී බොහෝ සබදතා ගොඩනගා ගැනිමට නියමිතව තිබෙනවා වගේ ම සාකච්ඡාවට සහභාගි වීම සදහා සිංගප්පූරුවට යෑමට පෙර සමහර කේවල් කිරීම් ගැන එකගතාවකට පැමිණිය යුතුව තිබෙනවා. කොහොම වුණත් ඉදිරි කාලයේදී දෙපාර්ශවය අතර ඉතා හොද සම්බන්ධතාවක් පවත්වා ගැනීම මේ සාකච්ඡාවල අරමුණයි" යනුවෙනි.

නායකයන් දෙදෙනා හෝටල් දෙකක නවතින බව ආරංචි වෙයි...

පුවත්පත් වාර්තා උපුටා දක්වන බී.බී.සී. වෙබ් අඩවිය සදහන් කරන්නේ සාකච්ඡාවලට පෙර සහ පසු නායකයන් දෙදෙනා හෝටල් දෙකක නවාතැන් ගැනිමට බොහෝ දුරට ඉඩ ඇති බව ය. ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයා නවාතැන් ගැනීමට වැඩි කැමැත්තක් දක්වා අැත්තේ සිංගප්පූරුවේ ෂැන්ග්‍රි-ලා හෝටල‍යේ වන අතර ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයා කලින් අදාළ හෝටලයේ නවාතැන් ගතහොත්, උතුරු කොරියානු නායකයාට නවාතැන් ගැනීමට සිදුවනු ඇත්තේ ‍සිංගප්පූරුවේ St. Regis හෝටලයේ බව මෙකී පුවත්පත් වාර්තා සදහන් කරනවා.

සෙන්තෝසා දිවයින වැදගත් වෙන්නේ ඇයි...?

සිංගප්පූරුව නිර්මාණය වී ඇත්තේ දූපත් 63කින් වන අතර සෙන්තෝසා දිවයින ද ඉන් එක් දිවයිනකි. සෙන්තෝසා දිවයින සිංගප්පූරුවේ ප්‍රධාන දිවයිනට ඉතා ආසන්නයෙන් පිහිටි දූපත වන අතර ම, සුඛෝපභෝගී හෝටල් සමග ම සැලකිය පහසුකම් ඇති දූපතකි. එයට ප්‍රධාන හේතුව වන්නේ ලෝක සංචාරක අවධානය දිනාගෙන ඇති සිංගප්පූරුවේ ප්‍රධාන සංචාරක ගමනාන්තයක් ලෙස සෙන්තෝසා දිවයින සංචාරක ආකර්ෂණය දිනා ගැනීම ය. තව ද සෙන්තෝසා දිවයිනට කේබල් කාර් ඇතුඵ ප්‍රවාහන මාධ්‍ය ගණනාවක් යොදා ගනිමින් පැමිණිය හැකි වීම ද තවත් විශේෂත්වයක් වේ‍.

අදුරු ඉතිහාසයක් ඇති දිවයිනක්...

සෙන්තෝසා දිවයිනේ ඉතිහාසය සලකා බලන විට මෙහි ඉතිහාසය ඉතා සුන්දර නොවන භීතියක් පැතුරුණු දිවයිනක් බව පැහැදිලි වේ. සෙන්තෝසා දිවයින කලක් භයානක මුහුදු කොල්ලකරුවන්ට වාසස්ථානයක් වීම, දෙවැනි ලෝක යුද්ධ සමයේදී සමූල ඝාතන සිදු වූ දිවයිනක් වීම සහ භයානක හදිසි අනතුරු සිදු වූ දූපතක් වීම යනාදිය හේතුවෙන් ද අදුරු ඉතිහාසයකට හිමිකම් කියයි. මෙකී අදුරු ඉතිහාසයක් ඇති දූපතක් ම ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයා සහ උතුරු කොරියානු නායකයා අතර සාකච්ඡා පැවැත්විමට යොදා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් ද ජාත්‍යන්තර මාධ්‍ය කිසියම් දැඩි උනන්දුවක් දක්වමින් වාර්තා කරයි. 

(මූලාශ්‍රය - BBC)

ජෝර්දානයේ අගමැතිත් ගෙදර යයි...

ජෝර්දානයේ අගමැති හනී අල් මුල්කිගේ ඉල්ලා අස්වීම පිළිගැනීමට එරට රජු වන දෙවැනි අබ්දුල්ලා රජු කටයුතු කළ බව එරට රාජකීය මන්දිරය සදහන් කරයි. ජෝර්දානයේ රජු සමග අද (04) දිනයේ පැවති හමුවීමකදී එරට අගමැතිවරයා තම ඉල්ලා අස්වීමේ ලිපිය ඉදිරිපත් කර ඇති බව වාර්තා වේ.

ඉල්ලා අස්වීමට ජනතා උද්ඝෝෂණත් හේතුවක් වෙයි...

ජෝර්දානයේ ආදායම් බදු ප්‍රතිසංස්කරණ පනත් කෙටුම්පත් එරට ව්‍යවස්ථාදායකයට ඉදිරිපත් කර තිබෙන සහ එරට පවතින භාණ්ඩ මිල ඉහළදැමීම පවතින අවස්ථාවක ඔහු මෙලෙස ඉල්ලා අස්වී තිබේ. එරට පාලනයේ අභ්‍යන්තර ආරංචි මාර්ගවලට අනුව දැනට එරට ක්‍රියාත්මක වන ආර්ථික ප්‍රතිපත්තිවලට එරෙහි විරෝධතාවන් සමනය කිරීමේ අරමුණින් මෙම ඉල්ලා අස්වීම සිදු වී තිබේ. ජෝර්දානයේ ක්‍රියාත්මක කිරීමට යෝජිත ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ සම්බන්ධයෙන් පසුගිය දින හතරේ ම එරට අගනුවර වන අම්මාන් නුවර සහ ප්‍රධාන නගර ගණනාවක ම විරෝධතා පැවැත්විණි.

ආදායම් බද්ද තවත් සියයට පහකින් නග්ගන්න හදයි...

දැනට එරටට යෝජිත ආදායම් බදු ප්‍රතිසංස්කරණ යටතේ ආදායම් බද්ද අවම වශයෙන් තවත් සියයට පහකින් (5%) ඉහළ නැංවීමට යෝජිතව පැවතිණි. අගමැතිවරයා ඉදිරිපත් කළ ආර්ථික ප්‍රතිංස්කරණ සම්බන්ධ පනත් කෙටුම්පත් ඉල්ලා අස්කර ගන්නා ලෙසත්, අගමැති මුල්කි තනතුරෙන් ඉවත් කරන ලෙසත් කියමින් ජෝර්දානයේ නොසන්සුන්කාරී තත්ත්වයට සම්බන්ධ විරෝධතාකරුවෝ විරෝධතා පවත්වමින් සිටියහ.
ජෝර්දානයේ අගමැති හනී අල් මුල්කි අගමැති ධුරයට පත් වූයේ 2016 වර්ෂයේ වන අතර ඒ වන විට ඔහුට මුහුණ දීමට තිබූ ප්‍රධාන ප්‍රශ්නය වූයේ කලාපීය ගැටුම්කාරී තත්ත්වය සහ සරණාගත ප්‍රශ්නය සමග ජෝර්දානයේ ආර්ථික තත්ත්වය ප්‍රශස්ත මට්ටමකට ගෙන ඒම ය.

නව අගමැතිවරයා ගැන ඉගි පහළ වෙයි...

හනී අල් මුල්කිගේ ඉල්ලා අස්වීමත් සමග නව ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීමේ කටයුත්ත භාර ගන්නේ දැයි ඕමාර් අල් රාසාස්ගෙන් එරට රජු වන දෙවැනි අබ්දුල්ලා රජු විමසා තිබේ. ඕමාර් අල් රාසාස් ලෝක බැංකුවේ හිටපු ආර්ථික විද්‍යාඥයෙකු වන අතර ම ජෝර්දානයේ ජනතාවගේ ප්‍රසාදය දිනාගත් චරිතයක් ද වන්නේ ය. කෙසේ වුව ද ඕමාර් අල් රාසාස් පත් කිරීම පිළිබදව ද විවිධ පාර්ශවයන්ගේ විවේචන තිබෙනවා මෙන් ම, නව අගමැතිවරයෙකු පත්කිරීම පිළිබදව අදහස් දක්වන විවිධ පාර්ශව සදහන් කරන්නේ මෙය හුදෙක් මුහුණු මාරු කිරීමක් පමණක් වන බව ය.

ජෝර්දානයේ තියෙන්නේ මොන වගේ ප්‍රශ්න ද?

ජෝර්දානය දීර්ඝකාලයක් තිස්සේ විවිධ ආර්ථික ප්‍රශ්නවලට මුහුණ පා සිටින රටක් වන අතර බොහෝ දුරට විදෙස් ආධාර මත විශ්වාසය තබා ආර්ථිකය පවත්වාගෙන යයි. එරට ජනතාව ද ආණ්ඩුවෙන් ආහාර සහනාධාර ඉල්ලා සිටින අතර විකුණුම් බදු අය කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කරති. නිවාස සැපයීම, ආරක්ෂාව සහ අධ්‍යාපනය වැනි අත්‍යවශ්‍ය සේවාවලට වියදම් වෙන් කිරීම සහ රැකියා සැපයීම වැනි කටයුතු කිරීම හේතුවෙන් ජෝර්දානයට තම ආර්ථික තත්ත්වය ප්‍රශස්ත ලෙස පවත්වා ගැනීමේ අපහසුතාවක් තවදුරටත් මතු වන බව මෙය පිළිබදව අදහස් දක්වන එරට විශ්ලේෂකයෝ සදහන් කරති. එරට ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණවල ප්‍රතිඵලයක් ලෙස එරට ණය ප්‍රමාණය තරමක් අඩු වී ඇති අතර, එයට දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 95ක මට්ටමක් ලෙස තවදුරටත් පවතී. එරට ආණ්ඩුව ජනතාවගේ එදිනෙදා භාවිත කරන භාණ්ඩවල මිල ඉහළ දැමීම එරට නොසන්සුන්තාවන්ට ප්‍රධාන හේතුවක් වී තිබිණි.

ජෝර්දානයේ තෙල් මිල මාස හයට පස් පාරක් වැඩි කරලා...

ජෝර්දානය එරට ඉන්ධන මිල මේ වසර (2018) තුළ පමණක් පස් වාරයක් ඉහළ නංවා ඇති අතර එරට විදුලි බිල ද ඉහළ ගොස් තිබේ. "ද ඉකොනොමිස්ට්" (The Economist) සගරාව ප්‍රකාශ කරන ආකාරයට වියදම් අධික ම අරාබි නගරය වන්නේ ජෝර්දානයේ අගනුවර වන අම්මාන් නුවරයි.

(මූලාශ්‍රය - Al Jazeera)

ඔස්ට්‍රේලියාවේ බැංකුවක් එරට වැඩි ම දඩය ගෙවීමට සූදානම් වෙයි...

ඔස්ට්‍රේලියාවේ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය බැංකුව මුදල් විශුද්ධිකරණය හා ත්‍රස්තවාදයට මුදල් සැපයීම සම්බන්ධ එරට නීති උල්ලංඝනය කිරීම හේතුවෙන් ඇමෙරිකානු ඩොලර් කෝටි 53ක දඩයක් (ශ්‍රී ලංකා මුදලින් ආසන්න වශයෙන් රුපියල් කෝටි 7950කට වැඩි මුදලක්) ගෙවීමට බොහෝ දුරට ඉඩ ඇතැයි එම බැංකුව සදහන් කරයි.

කිසිදු සිද්ධියක් ගණන් නොගැනීමේ ප්‍රතිඵල

මෙකී සිද්ධියට සම්බන්ධ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය බැංකුවේ ගනුදෙනු අතර සැකසහිත ගනුදෙනු 53,000ක් පමණ තිබුණ ද එකී බැංකුව එය සම්බන්ධයෙන් එරට වගකිව යුතු අධිකාරීන්ට දැනුම් දීමෙන් ද වැළකී හිද තිබේ.

ඔස්ට්‍රේලියාවේ මූල්‍ය බුද්ධි ඒජන්සිය ඉකුත් වසරේදී ද පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය බැංකුව මූල්‍යමය පාර්ශවයෙන් කර තිබෙන නීති උල්ලංඝනයන් පිළිබදව දැනුවත් කර තිබේ.

සිවිල් නඩුවක් සම්බන්ධ විශාල ම දඩය මෙයයි...

කෙසේ වුව ද මෙම සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් අදාළ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය බැංකුව වැරදිකරු යැයි එරට අධිකරණය තීරණය කළහොත් පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය බැංකුවට ඉහත සදහන් කරන ලද රුපියල් කෝටි 7950කට වැඩි වටිනාකමකින් යුත් දඩය ගෙවීමට සිදු වන බව බී.බී.සී. මාධ්‍ය ජාලය වාර්තා කරන අතර අදාළ බැංකුවට මෙම දඩය ගෙවීමට සිදුවුවහොත් එය ඔස්ට්‍රේලියානු සංස්ථාපිත ආයතන ඉතිහාසය තුළ සිවිල් නඩුවක් සම්බන්ධයෙන් ගෙවීමට සිදු වූ ඉහළ ම දඩය වන බව ද බී.බී.සී. වෙබ් අඩවිය තවදුරටත් සදහන් කරයි. 

බැංකුව වැරදි බව බැංකුව ම කියයි...

මෙය සම්බන්ධයෙන් අද (04) දිනයේ ප්‍රකාශයක් කළ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය බැංකුවේ ප්‍රධාන විධායක නිලධාරියා සදහන් කළේ "බැංකුව සිතා මතා මෙවැනි කටයුත්තක් නොකළ ද, බැංකුව අතින් ද වරදක් සිදුවී ඇති බව තමන් ද පිළිගන්නා" බව ය. 

හදුනාගත නොහැකි තැන්පතුවල ප්‍රශ්නය

මුදල් විශුද්ධිකරණය සම්බන්ධ චෝදනාවන්ට ලක් වී සිටින ඔස්ට්‍රේලියානු පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලීය බැංකුවට මෙකී කලු සල්ලි සම්බන්ධ සිද්ධියේදී වැඩි වශයෙන් ම චෝදනා එල්ල වන්නේ අදාළ බැංකුවේ මුදල් තැන්පතු යන්ත්‍රය මාර්ගයෙන් බැංකුවේ ගිණුම් හිමියෙකු නොවන පුද්ගලයන් විවිධ අවස්ථාවලදී බැංකුවට මුදල් තැන්පත් කිරීම සම්බන්ධ සිද්ධීන් හේතුවෙනි. එලෙස විවිධ අවස්ථාවලදී ඔස්ට්‍රේලියානු ඩොලර් 20,000කට වැඩි මුදල් ප්‍රමාණයන් විවිධ අවස්ථාවලදී මුදල් තැන්පතු යන්ත්‍රය මාර්ගයෙන් බැංකුවට තැන්පත් කිරීමේ සිද්ධි ගණනාවක් මෙලෙස වාර්තා වී තිබේ. එවැනි සිද්ධීන්වලදී බැංකුව ද අදාළ රජයේ මූල්‍ය අධිකාරී හෝ නියාමන ආයතනවලට දැනුම් දී අදාළ සිද්ධි පිළිබදව විමර්ශනයකට නොයෑම මෙකී සිද්ධිය දික්ගැසීමට ප්‍රධාන හේතුව ලෙස වාර්තා වේ. මෙය සම්බන්ධයෙන් අදහස් දක්වන පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය බැංකුව සදහන් කරන්නේ මුදල් තැන්පතු යන්ත්‍රයේ කේතකරණ දෝෂයක් හේතුවෙන් මෙකී ගනුදෙනු සම්බන්ධයෙන් වාර්තා කිරීමට අදාළ යන්ත්‍ර ද අපොහොසත් වී ඇති බව ය. 

ගොඩින් බේරා ගැනීමට ඉඩ නොදීම

ගනුදෙනු සහ විශ්ලේෂණ වාර්තා පිළිබද ඔස්ට්‍රේලියානු මධ්‍යස්ථානය (Austrac) මේ පිළිබදව තවදුරටත් සදහන් කරන්නේ මෙකී සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් ගොඩින් බේරාගැනීමට එකගතා ගිවිසුම් අත්සන් කිරීම යනු මෙවැනි කටයුතු සිදුවීම තවදුරටත් ගණන් නොගෙන සිටින බව සිතා මතා පෙන්නුම් කිරීමක් බව ය. එහෙයින් එකගතා ගිවිසුමකින් මෙය ගොඩින් බේරා ගැනීම වෙනුවට රජයේ පාර්ශවය සහ බැංකුවේ පාර්ශවය යන දෙපාර්ශවය ම දැන් ඔස්ට්‍රේලියානු ෆෙඩරල් අධිකරණය මෙය සම්බන්ධයෙන් සුදුසු තීරණයක් ලබාදෙන තෙක් බලා සිටිති. 

පුරුද්දට ගිය වැරදි

පසුගිය දශකයක කාලය තුළ ඔස්ට්‍රේලියාවේ මූල්‍ය ආයතන සම්බන්ධයෙන් මෙවැනි චෝදනා ගණනාවක් එල්ල වී තිබේ. මෙයට ආසන්නත ම සිදුවීම වන්නේ ඔස්ට්‍රේලියානු අගමැති මැල්කම් ටර්න්බුල් ඉකුත් දෙසැම්බර් මාසයේදී මූල්‍ය ආයතන මුදල් විශුද්ධිකරණය කිරීම හා ත්‍රස්තවාදයට මුදල් සැපයීම සම්බන්ධ සිද්ධීන් සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණ කිරීම සදහා රාජකීය කොමිසමක් පත්කිරීම ය.

කෙසේ වුව ද ඔස්ට්‍රේලියාවේ මූල්‍ය ආයතන නියාමනය කිරීමේ අධිකාරී ආයතන එරට පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය  බැංකුවේ මුදල් විශුද්ධිකරණ කටයුතු සම්බන්ධයෙන් හෙළි කිරීම, එය සම්බන්ධ පරීක්ෂණ පැවැත්වීම සහ එය අධිකරණ ක්‍රියාවලියට යොමු කිරීමත් සමග එරට පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය බැංකුව ද ඉතා අපකීර්තිමත් තත්ත්වයකට පත්ව සිටින බව තවදුරටත් වාර්තා වේ.

(මූලාශ්‍රය - BBC)   

ෆේස්බුක් (Facebook) නිසා ළමයින්ට පිස්සු හැදෙන බව පර්යේෂණයකින් හෙළිවෙයි...

පසුගිය සති කිහිපය තුළ මම ඉතාමත් කාර්යබහුල වූ නිසා "මුරගල පාමුල" බ්ලොග් අඩවියට කිසි ම ලිපියක් ලියන්න තරම් මට වෙලාවක් ලැබුණේ නැහැ. ඒ වගේ ම අද ලිපියෙන් පසුවත් සති කිහිපයක් යන තුරු "මුරගල පාමුල" බ්ලොග් අඩවියට ලිපි ලිවීමට කාලයක් නැති වෙන බවත් ඔබට කණගාටුවෙන් සදහන් කරනවා. ඒ වගේ "මුරගල පාමුල" බ්ලොග් අඩවියේ පාඨකයන් සංඛ්‍යාව මේ වන විට දසදහස (10,000) ඉක්මවා තිබෙන බවත් ඔබට ඉතා සතුටින් දැනුම් දෙන්න කැමතියි. එහිදී ශ්‍රී ලාංකික පාඨකයන් 3000ක් සහ විදේශගත ශ්‍රී ලාංකික පාඨකයන් 7000කට ආසන්න පිරිසක්  බ්ලොග් අඩවිය සමග රැදී සිටිනවා. කොහොම වුණත් තවදුරටත් "මුරගල පාමුල" බ්ලොග් අඩවිය සමග රැදෙන ලෙසත් පාඨක ඔබෙන් ඉල්ලමින් මම අද ලිපිය ලියනවා.

වයස අවුරුදු 13ට අඩු අයට පොඩි ෆේස්බුක් එකක් ඕනිලු...

වයස අවුරුදු 13ට අඩු පාසල් යන වයසේ දරුවන් සදහා ඔවුන්ට ම සුවිශේෂී සමාජ ජාලයක් මුදාහරින ලෙස ළමා සෞඛ්‍ය විශේෂඥයන් 100 දෙනෙකු විවෘත ලිපියක් මගින් ෆේස්බුක් සමාගමෙන් ඉල්ලා තිබෙන බව BBC මාධ්‍ය ජාලය වාර්තා කරනවා.

ෆේස්බුක් නිසා ළමයින්ට විෂාදය වැඩි වෙලා...

ළමා සෞඛ්‍ය විශේෂඥයන් 100 දෙනා ෆේස්බුක් ආයතනයට යැවූ ලිපියේ සදහන් කරන ආකාරයට සමාජ ජාල මගින් සපයන මැසෙන්ජර් වැනි පණිවුඩ සේවා (චැටින් සර්විස්/Chatting Service) භාවිත කරන පාසල් යන වයසේ ළමුන් තම මිතුරන් ද මේ සේවාවන්ට යොමු කිරීම සදහා වගකීම් විරහිත ආකාරයට කටයුතු කරනවා.

මේ ලිපිය ෆේස්බුක් සමාගමේ ප්‍රධානි මාර්ක් සකර්බර්ග්ට යොමු කළ මේ ළමා සෞඛ්‍ය විශේෂඥයන් පිරිස තවදුරටත් සදහන් කර ඇත්තේ පාසල් යන වයසේ දරුවන්ට සමාජ ජාල ගිණුම් තිබීම ඉතා අහිතකර තත්ත්වයක් බවයි.

සමාජ ජාල භාවිත කිරීමෙන් පාසල් යන වයසේ තරුණ තරුණියන්ගේ විෂාදය සහ කාංසාව ඉහළ ගොස් ඇතැයි ද මේ ලිපියේ ඔවුන් වැඩිදුරටත් සදහන් කර තිබෙනවා.

ෆේස්බුක් ගියාට හිතේ දුක වැඩියිලු...

පාසල් යන වයසේ තරුණ තරුණියන් සමාජ ජාල මගින් දිනකට පණිවුඩ සේවා (චැටින් සර්විස්/Chatting Service) මගින් චැට් (Chat) කරන කාලය අාසන්න වශයෙන්  පැයක් යැයි මෙකී වාර්තාවේ සදහන් කර තිබෙන අතර ඔවුන්ගේ ජීවිතයේ කරන කටයුතුවලින් ඉතා අඩු තෘප්තිමත්භාවයක් ඇති කර තිබෙන ක්‍රියාවන්ගෙන් එකක් වන්නේ ද චැට් (Chat) කිරීම බව ද එහි සදහන් වෙනවා.

අවුරුදු 13 හා 14 වයස් කාණ්ඩයේ සිටින තරුණ පිරිස සතියකට පැය 6ත් 9ත් අතර කාලයක් සමාජ ජාලවල කාලය ගත කරන අතර මේ පිරිසෙන් සියයට 47ක් ම සමාජ ජාල භාවිත කරන තමාගේ අනෙක් මිතුරන්ට වඩා අඩු සතුටකින් යුතුව කාලය ගතකරන බව ද මේ වාර්තාව හෙළි කරනවා.

පාසල් යන කෙල්ලන්ගේ ඇග කෙට්ටු කරගැනීමේ පිස්සුව...

ෆේස්බුක් උන්මාදය හේතුවෙන් වයස අවුරුදු 10ත් 12ත් අතර වයසේ පසුවන පාසල් යන තරුණියන් තමන්ගේ ශරීරය කෙට්ටු කරගැනීම සදහා ආහාර පාලනය කරගැනීමේ උන්මාදයකින් පසුවන බවත් මේ වාර්තාවේ සදහන් වෙනවා.

ෆේස්බුක් නවත්වන්න මව්පියෝ දරුවන් සමග රණ්ඩු වෙති...

සමාජ ජාල භාවිත කරන තරුණ පිරිසෙන් සියයට 78ක් අවම වශයෙන් පැයෙන් පැයට තමන්ගේ ජංගම දුරකථනයෙන් සමාජ ජාලවලට පිවිසෙන බව ද මෙහි සදහන් වෙනවා. ඒ වගේ ම පාසල් යන වයසේ දරුවන්ගෙන් සියයට 50ක් ම ජංගම දුරකථනයට ඇබ්බැහි වී සිටින බවත් මෙහි සදහන් වෙනවා.

පාසල් යන වයසේ දරුවන්ගේ මව්පියන්ගෙන් සියයට 50ක් ම තම දරුවන් නිතර ජංගම දුරකථනය පාවිච්චි කිරීම ගැන කියමින් දරුවන් සමග රණ්ඩු ඇති කරගන්නා බවත් මෙම පර්යේෂණයෙන් සොයා ගෙන තිබෙනවා.

ඒ වගේ ම පාසල් යන වයසේ දරුවන් නිතර පාවිච්චි කරන සමාජ ජාල ලෙස ෆේස්බුක්, ඉන්ස්ටග්‍රෑම් සහ ස්නැප්චැට් යනාදිය ද මේ වාර්තාවෙන් හදුනාගෙන තිබෙනවා.

(මූලාශ්‍රය-BBC)

අැමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වෙනවා යැයි කියන කවුද මේ ඔප්රා වින්ෆ්‍රි...? 1 කොටස

ඔප්රා වින්ෆ්‍රිගේ ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂාව

ඔප්රා වින්ෆ්‍රි පිළිබදව මේ දිනවල දැඩි කතාබහට ලක්වෙන්නේ ඇය ඇමෙරිකාවේ පසුගියදා පැවැති 75වැනි ගෝල්ඩන් ග්ලෝබ් සම්මාන උළෙලේදී හොලිවුඩ් රංගන ශිල්පීන්ට සිදුවන ලිංගික අඩන්තේට්ටම් සම්බන්ධයෙන් ප්‍රබල හෙළිදරව් කිරීමක් කළ නිසායි. ඇය කළ මේ කතාවෙන් පසු ඇයගේ මිතුරන් දෙදෙනෙකු ජනමාධ්‍යයට පවසා සිටියේ ඇය 2020දී පැවැත්වෙන ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වීමේ අදහසකින් සිටින බවයි. ඔප්රා වින්ෆ්‍රි මීළග ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වුවහොත් තමන්ට ඇය පරාජය කිරීමට හැකි බව ඇමෙරිකාවේ වර්තමාන ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් ප්‍රකාශ කළා. ඔප්රා වින්ෆ්‍රි ඉදිරි ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වන්නේ නම් එය ඉතා සුබදායක ආරංචියක් වනු ඇති බව ඇමෙරිකාවේ බොහෝ දෙනෙකුගේ අදහස ද වුණා. කොහොම නමුත් මේ සම්බන්ධයෙන්ඔප්රා වින්ෆ්‍රිගේ ප්‍රතිචාරය මෙතෙක් පැහැදිලිව දැක ගැනීමට නොහැකියි. 

මේ දිනවල වැඩි වශයෙන් කතාබහට ලක්වන චරිතයක් නිසා අද මම ඔප්රා වින්ෆ්‍රි ගැන කෙටියෙන් සටහනක් ලියන්න හිතුවා. ඇත්තට ම ඔප්රා වින්ෆ්‍රිගේ කතාව තුළ අපිට ඉගෙන ගත යුතු විවිධ පාඩම් පවා තියෙනවා. 

ඔප්රා වින්ෆ්‍රිගේ රැකියාව සහ ධනවත්කම

ඔප්රා වින්ෆ්‍රි කියන්නේ ඇමෙරිකාවේ ප්‍රකට රූපවාහිනී නිවේදිකාවක්, රංගන ශිල්පිනියක් සහ ව්‍යවසායිකාවක්. ඇය දිනපතා රූපවාහිනියෙන් ඉදිරිපත් කරන "ද ඔප්රා වින්ෆ්‍රි ෂෝ" කියන වැඩසටහන සමීක්ෂණ වාර්තා අනුව තවමත් ඉතා ඉහළ ජනප්‍රියත්වයක් තිබෙන වැඩසටහනක් ලෙස ද සැලකෙනවා. 

ඔප්රා වින්ෆ්‍රි සැලකෙන්නේ ඇමෙරිකාවේ ධනවත් ම සහ ඇමෙරිකාවට විශාල බලපෑමක් කළ කාන්තාවක් හැටියටයි. ඇය සැලකෙන්නේ ධනවත් ම ඇමෙරිකා-අප්‍රිකානු පුද්ගලයා සහ උතුරු ඇමෙරිකාව තුළ බිලියනපතියෙක් වූ පළමු කලු ජාතිකයා ලෙසයි. ඒ වගේ ම ඇය ඇමෙරිකානු ඉතිහාසයේ බිහි වූ ශ්‍රේෂ්ඨ පරාර්ථකාමියෙකු ලෙස ද සැලකෙනවා. 

ළමා කාලය

ඇය ඇමෙරිකාවේ මිසිසිපි ප්‍රදේශයේ ඉතා දිළිදු ග්‍රාමීය පවුලකට දාව 1954දී උපත ලැබූ තැතැන්තියක්. වයස අවුරුදු 18ට අඩු අවිවාහක කාන්තාවකට දාව ඔප්රා වින්ෆ්‍රි ඉපදුනා. 

කුඩා කල සිට ම ලිංගික අතවර 

ඔප්රා වින්ෆ්‍රි කුඩා කාලයේ සිට ම විවිධ ලිංගික අඩන්තේට්ටම්වලට ද බොහෝ සෙයින් ලක් වුණා. මෙහි ප්‍රතිඵලය වුණේ ඇය වයස අවුරුදු 14දී ගැබිණියක් බවට පත්වීමයි. කොහොම වුණත් ඔප්රා වින්ෆ්‍රිට දාව ඉපදුනු දරුවා ද කුඩා කාලයේ ම මරණයට පත්වුණා. 

රැකියාව සහ මත්ද්‍රව්‍ය

ඔප්රා වින්ෆ්‍රි පාසලේ ඉගෙනුම ලබන අතරේ ඇයට ගුවන්විදුලි නාලිකාවක රැකියාවක් ලැබුණා. ඇයට වයස අවුරුදු 19දී ඇයට එරට රූපවාහිනී නාලිකාවක තවත් පුද්ගලයෙකු සමග එක්ව දේශීය සවස පුවත් ඉදිරිපත් කිරීමට අවස්ථාව ලැබුණා. ඔප්රා වින්ෆ්‍රි පිළිබදව ප්‍රකට කරුණක් වන්නේ ඇය අවුරුදු විසි ගණනන්වලදී කොකේන් මත්ද්‍රව්‍යයට දැඩි ව ඇබ්බැහි වී සිටීමයි. ඇය පසුකාලීනව මත්ද්‍රව්‍ය ඇබ්බැහියෙන් මිදී තිබෙනවා.

රූපවාහිනියට නුසුදුසු නිවේදිකාවක්ලු

ඔප්රා වින්ෆ්‍රි ටෙනසි රාජ්‍ය විශ්වවිද්‍යාලයේ සන්නිවේදනය සහ ප්‍රාසංගික කලාව පිළිබදව උසස් අධ්‍යාපනය ලැබීමෙන් අනතුරුව ඇයට රූපවාහිනී නාලිකාවක නිවේදන රැකියාවක් ලැබුණත් ඇයට එහි වැඩ කිරීමට අවස්ථාව ලැබුණේ මාස හතහමාරක් පමණයි. ඇය රූපවාහිනී ඉදිරිපත් කිරීම්වලට නුසුදුසු කෙනෙක් යැයි කියා ඇය රැකියාවෙන් ඉවත් කිරීමට අදාළ රූපවාහිනී නාලිකාවේ ප්‍රධානීන් කටයුතු කළා. කොහොම වුණත් ඇය තමන්ගේ මහන්සියෙන් රැකියා සොයාගෙන නිවේදක රැකියාවෙන් තව තවත් ඉහළට ගියා. එහි ප්‍රතිඵලයක් වුණේ ඇය පසුකාලීනව ඇයගේ ම නිෂ්පාදන කණ්ඩායමක් බිහිකරගෙන එය ජාත්‍යන්තර මට්ටමෙන්  දියත් කිරීමයි. ඔප්රා වින්ෆ්‍රි එදා පටන් ගත් තැනින් දීර්ඝකාලීන ගමනක් ඇවිල්ලායි අද ඉන්න තැනට ඇවිල්ලා තියෙන්නේ. 

(මූලාශ්‍ර - Britannica, Wikipedia, Vogue, Washington Post)

ඊළග ජනාධිපතිවරණයට ගෑනියෙක් ආවොත් කරන්න ඕනි දේ මම දන්නවා - ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් කියයි...

ඔප්රා වින්ෆ්‍රිගේ ජනප්‍රියත්වය

ඇමෙරිකාවේදී පසුගියදා පැවති 75වැනි ගෝල්ඩන් ග්ලෝබ් සම්මාන උළෙල ලෝකයේ ම අවධානය යොමු වුණේ හොලිවුඩ් චිත්‍රපට නිෂ්පාදන ක්ෂේත්‍රයේ දැනට පවතින දැඩි ලිංගික අපයෝජනයන් පිළිබදව සහ ඒවාට එරෙහි වීම පිළිබදව සාකච්ඡා වීම නිසායි. හොලිවුඩ් සිනමාව තුළ පවතින ලිංගික අපයෝජනයන් සම්බන්ධයෙන් ඉතා හොදින් ගෝල්ඩන් ග්ලෝබ් සම්මාන උළෙලේදී අදහස් දැක්වූයේ ඇමෙරිකාවේ ප්‍රකට නිවේදිකාවක සහ නිළියක වන ඔප්රා වින්ෆ්‍රි විසිනුයි. 

හොලිවුඩයේ රංගන ශිල්පීන්ට පවතින ලිංගික අඩන්තේට්ටම් සහ ලිංගික අපයෝජන සම්බන්ධයෙන් ඔප්රා වින්ෆ්‍රි අදහස් දැක්වීමෙන් පසු ඇයගේ මිතුරන් දෙනෙකු ජනමාධ්‍යවලට සදහන් කර සිටියේ 2020 ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වීම පිළිබදව ඇය සිතමින් සිටින බවයි. එයත් සමග ලෝකය පුරා පැතිර ගිය කතාවක් වූයේ මිළග ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වීම සදහා ඇය ඉතා සුදුසු බවයි. 

2020න් පසුවත් ඇමෙරිකාවේ ජනපති මමයි - ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් කියයි...

ඔප්රා වින්ෆ්‍රි ඇමෙරිකාවේ මීළග ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වුවහොත් ඇයට සිදුවනු ඇති දේ ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් දැන් මාධ්‍ය ආයතනවලට පවසා තිබෙනවා. ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් පවසන ආකාරයට 2020 පැවැත්වෙන ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණයට ඔප්රා වින්ෆ්‍රි ඉදිරිපත් වීමට ඇති අවස්ථා ඉතා අඩුයි. ට්‍රම්ප් පවසන ආකාරයට  ඔප්රා වින්ෆ්‍රි ඉදිරි ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වන්නේ නැහැ. කොහොම වුණත් ඔප්රා වින්ෆ්‍රි ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වුණොත් අනිවාර්යයෙන් ම තමා ජනාධිපතිවරණයෙන් ජයග්‍රහණය කරන බවත් ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් ප්‍රකාශ කරනවා. ‍ තමන් ඔප්රා වින්ෆ්‍රිට කැමති බව සහ තමන් ඔප්රා වින්ෆ්‍රි හොදින් දන්නා බවත් ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් මේ ගැන ජනමාධ්‍යවලට අදහස් දක්වමින් දැනට කියා තිබෙනවා. 

ඔප්රා වින්ෆ්‍රි නිහඩයි...

කොහොම වුණත් ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වීම සම්බන්ධයෙන් ඔප්රා වින්ෆ්‍රිගෙන් ජනමාධ්‍ය විමසන ප්‍රශ්නවලට ඇය තවමත් පිළිතුරු දී නැහැ. ඇය මේ ප්‍රශ්න මගහරිමින් සිටිනවා.  

(මූලාශ්‍ර - CNN, BBC)

සහරා කාන්තාරයටත් හිම වැටෙයි...

ශ්‍රී ලංකාවේ පවතින දැඩි ශීත කාලගුණය

ශ්‍රී ලංකාවේ බොහෝ ප්‍රදේශවලට මේ දිනවල පවතින්නේ දැඩි සීතල කාලගුණයක්. නිතර නියගයෙන් පීඩා විදින වියළි කලාපය තුළ මේ දිනවල උදෑසන සහ රාත්‍රි කාලයට දැඩි සීතල කාලගුණයක් පවතිනවා. අනුරාධපුර සහ පොලොන්නරුව වැනි ප්‍රදේශවල මේ දිනවල රාත්‍රි උෂ්ණත්වය වාර්තා වන්නේ සෙල්සියස් අංශක 16ක් වැනි මට්ටමකයි. වෙනත් කාලයන්හිදී මේ ප්‍රදේශවල  රාත්‍රි උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශය 36ත් ඉක්මවා යන තරම් තිබෙනවා. නමුත් දැනට පවතින සීත කාලගුණය හේතුවෙන් වෙනදා පවතින උෂ්ණත්වයෙන් අඩක පමණ උෂ්ණත්වයකුයි දැන් මේ ප්‍රදේශවල දකින්න තියෙන්නේ. නුවරඑළිය වැනි ප්‍රදේශවල මේ දිනවල උෂ්ණත්වය වාර්තා වන්නේ සෙල්සියස් අංශක 4ක් ලෙසයි. මෙයත් සමග නුවරඑළිය ප්‍රදේශයට මල්තුහින වැටීම ද මේ දිනවල සිදුවෙනවා.

ලෝකයේ පවතින ශීත කාලගුණය

දැනට ශ්‍රී ලංකාවෙන් වාර්තා වන දැඩි ශීත කාලගුණය ලෝකයේ බොහෝ රටවලිනුත් වාර්තා වෙනවා. උදාහරණයක් හැටියට ඇමෙරිකාවේ සමහර ප්‍රදේශවල මේ දිනවල රාත්‍රියේ පවතින උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක -39 (ඍණ 39ක්) ලෙස වාර්තා වෙනවා. ලෝකයේ දැනට පවතින ශීත කාලගුණයට උදාහරණ සපයන තවත් ප්‍රවෘත්තියක් මේ වන විට වාර්තා වෙනවා. ඒ ලෝකයේ විශාල ම උණුසුම් කාන්තාරය වන සහරා කාන්තාරයට ද මේ දිනවල හිම වැටීමයි. ලෝකයේ උෂ්ණත්වය වැඩි ම ප්‍රදේශ කිහිපයකින් එකක් වන සහරා කාන්තාරයට ද හිම වැටීමෙන් පැහැදිලි වන්නේ ලෝකයේ මේ දිනවල ඇති වී තිබෙන ශීත කාලගුණයේ ස්වභාවයයි. 

සහරා කාන්තාරයට හිම වැටීම

ඇල්ජීරියාවේ අයින් සෙෆ්රා කියන සහරා කාන්තාරයේ පවතින කාන්තාර නගරයට මේ දිනවල හිම පතිත වී තිබෙනවා. අයින් සෙෆ්රා කියන නගරය සැලකෙන්නේ සහරා කාන්තාරයට ගමන් කරන දොරටුවක් ලෙසයි. වසර 40ක කාලයක් තුළ සහරා කාන්තාරයට හිම පතිත වූ 3වැනි අවස්ථාව ලෙසයි මෙය සැලකෙන්නේ. 

පතිත වූ හිමවල ඝනකම

සමහර වාර්තාවන්ගෙන් කියවෙන විදියට අයින් සෙෆ්රා නගරයට අඩි එකහමාරකට ආසන්න (අගල් 15ක්) ඝනකමින් යුත් හිම ප්‍රමාණයක් පතිත වී තිබෙනවා. ඒත් අයින් සෙෆ්රා නගරයේ වාර්තාවන්ට අනුව එතරම් හිම ප්‍රමාණයක් සහරා කාන්තාරයට පතිත වී නැහැ. ඔවුන්ගේ වාර්තාවන්ට අනුව සහරා කාන්තාරයට පතිත වී තිබෙන හිම ප්‍රමාණය අගලකටත් වඩා අඩු ඝනකමකින් යුක්තයි.මේ හිම පතිත වීම පසුගිය ඉරිදා (2018.01.07) දිනයේදී සිදු වී තිබෙන අතර හිම දියවීම එදින සවස 5ට පමණ ආරම්භ වී තිබෙනවා. අයින් සෙෆ්රා නගරයට මේ ආකාරයට හිම පතිත වී තිබෙන්නේ වසර 37කට පසුවයි. 

(මූලාශ්‍රය - CNN)

හොලිවුඩ් නිළියන්ගේ රෙදි ගලවන හොලිවුඩ් අධ්‍යක්ෂවරුන්ට වැඩ වරදී...

නිළියන්ගේ හිතට වදයක් වූ ලිංගික අතවර

ඇමෙරිකානු චිත්‍රපට කර්මාන්තය (හොලිවුඩ් සිනමාව) තුළ නිළියන්ට සිදුවන ලිංගික අඩන්තේට්ටම් සහ අතවර නිමා කිරීමට දැවැන්ත සටනක් ආරම්භ කළ යුතු යැයි හොලිවුඩය තීරණය කර තිබේ. ඇමෙරිකාවේ ප්‍රධාන සිනමා උළෙලක් වන ගෝල්ඩ් ග්ලෝබ්හිදී මෙවැනි එකගතාවකට පැමිණ ඇත්තේ මෙවර ගෝල්ඩන් ග්ලෝබ් සම්මාන උළෙලේ යාවජීව සම්මානයෙන් පිදුම් ලද ප්‍රකට නිළියක සහ නිවේදිකාවක වන ඔප්රා වින්ෆ්‍රි කළ සම්මාන උළෙලේදී කළ කතාව හේතුවෙනි. මෙම කතාවේදී හොලිවුඩ් සිනමා ක්ෂේත්‍රය තුළ නිළියන්ට සිදුවන ලිංගික අඩන්තේට්ටම් පිළිබදව අදහස් දැක්විණි. එමෙන් ම හොලිවුඩයේ සිදුවන ලිංගික අතවරවලට එරෙහිව හොලිවුඩ් නිළියන්ගේ පොදු එකගතාවක් ද මෙහිදී ඇතිවිණි. 

ඔප්රා වින්ෆ්‍රි ගෝල්ඩන් ග්ලෝබ් සම්මාන උළෙලේ ප්‍රේක්ෂකාගාරය හමුවේ කළ කතාවත් සමග හොලිවුඩ් සිනමා කර්මාන්තය තුළ නිළියන්ට සිදුවන ලිංගික අඩන්තේට්ටම් පිළිබද කතිකාවක් ඇති වූ අතර එහි දී ඔප්රා වින්ෆ්‍රි තවදුරටත් පැවසුවේ "අපි මේ වෙලාවේ ඇත්ත කතා කිරීම අපි හැමෝට ම ලැබෙන ආයුධයකුයි" යනුවෙනි. 

සුපිරි තරු කලු පැහැ ඇදුම්වලින් සැරසී උළෙලට පැමිණෙයි

75වැනි වරට පැවැත්වූ ඇමෙරිකාවේ ගෝල්ඩන් ග්ලෝබ් සම්මාන උළෙල තුළ මෙවර කැපී පෙනුනේ ලිංගික අඩන්තේට්ටම් සහ ලිංගික අතවරවලට එරෙහිව කරනු ලැබූ හඩ නැගීම ය. හොලිවුඩ් සිනමා ක්ෂේත්‍රය තුළදී ලිංගික අඩන්තේට්ටම් සහ ලිංගික අතවරවලට ලක්වූ වින්දිතයන්ට ගෞරව දැක්වීම සදහා මෙවර ගෝල්ඩන් ග්ලෝබ් සම්මාන උළෙලට පැමිණි සුපිරි කලා ශිල්පීහු කලු පැහැ ඇදුම්වලින් සැරසී පැමිණ සිටියහ. 

ගෝල්ඩන් ග්ලෝබ් මෙවර හොද ම චිත්‍රපටය

75වැනි ගෝල්ඩන් ග්ලෝබ් සම්මාන උළෙලේදී මෙවර පෙරමුණ ගනු ලැබූ චිත්‍රපටය වූයේ "Three Billboards Outside Ebbing, Missouri" චිත්‍රපටයයි. එය හොද ම චිත්‍රපටය සම්මානය සමග තවත් සම්මාන තුනක් දිනාගෙන මෙවර සම්මාන උළෙලේ ප්‍රමුඛස්ථානයට පත්විය. 

ගෝල්ඩන් ග්ලෝබ් සම්මාන උළෙල සංවිධානය කරනු ලබන්නේ "හොලිවුඩ් විදේශ මාධ්‍ය සංගමය"යි. 

(මූලාශ්‍ර - BBC, AFP)

හැට පැන්නත් බිමින් යන්නැති මැලේසියන් අගමැති නැවතත් සටනට...

අගමැති තනතුරට වයස බාධාවක් නොවෙයි...

දීර්ඝ කාලයක් මැලේසියාවේ අගමැති ධුරය දැරූ දැනට වයස අවුරුදු 92ක් වන මැලේසියාවේ හිටපු අගමැති මහතීර් මොහොමඩ් නැවතත් එරට  මහ මැතිවරණයේ අගමැති අපේක්ෂකයෙකු ලෙස ඉදිරිපත් වීමට සූදානමින් සිටී. ලබන අගෝස්තු මාසයේදී පැවැත්වීමට නියමිත මැලේසියානු පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය සදහා මහතීර් මොහොමඩ් මෙලෙස අගමැති අපේක්ෂකයෙකු ලෙස ඉදිරිපත් වීමට නියමිත ය. මහතීර් මොහොමඩ් ඉදිරි පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට තරග කිරීම සදහා විපක්ෂ සන්ධානයක් පසුගිය ඉරිදා (2018.01.07) ආරම්භ කළ අතර එහි අගමැති අපේක්ෂකයා බවට පත්වන්නේ ඔහු ය. 

මහතීර් මොහොමඩ් එරට අගමැති ධුරයට සමුදුන්නේ 2003දී වන අතර ඒ වන විට ඔහු අවුරුදු 20කට වැඩි කාලයක් අගමැති ධුරය දරා තිබිණි. 

ලෝකයේ වයස්ගත ම රාජ්‍ය නායකයා වීමටත් අවස්ථාවක්...

කෙසේ නමුත් ලබන අගෝස්තුවේ පැවැත්වෙන මැලේසියානු මහ මැතිවරණයෙන් මහතීර් මොහොමඩ් ජය ගනු ලැබුවහොත් ඔහුට එරට අගමැති ධුරය හිමිවන අතර, එසේ වුවහොත් ඔහු ලොව වයස්ගත ම රාජ්‍ය නායකයා බවට ද පත්වනු ඇත. 

ඉකුත් වසර කිහිපයේදී මහතීර් මොහොමඩ් විපක්ෂයක කාර්යභාරය ඉටුකරමින් කටයුතු කළ අතර වර්තමාන මැලේසියානු අගමැති නජිබ් රසාක් මැලේසියානු රජයේ සංවර්ධන අරමුදලකින් බිලියන ගණනක මූල්‍ය වංචාවක් කර ඇති බව ද මහතීර් මොහොමඩ් එහිදී නජිබ් රසාක්ට චෝදනා එල්ල කරනු ලැබී ය. වර්තමාන අගමැතිවරයාට එරෙහි ක්‍රියාකලාපයන්ගෙන් අනතුරුව මහතීර් මොහොමඩ් එරට ඉදිරි මහ මැතිවරණය සදහා ද මේ වන විට ඉදිරිපත් වී තිබේ. 

තනතුර දැරූ කාලයේදී පෙන්වූ හපන්කම්

මහතීර් මොහොමඩ් සැලකෙනුයේ මැලේසියාව ඉහළ ආර්ථික වර්ධනයක් සහිත රටක් බවට පත්කිරීමට පුරෝගාමී මෙහෙවරක් කළ මැලේසියානු අගමැතිවරයෙකු ලෙස ය. ඔහු අගමැති ධුරය දැරූ කාලසීමාව තුළ මැලේසියාව ආසියාවේ වේගයෙන් ම වර්ධනය වන ආර්ථිකයක් හිමි රටක් (Asian Economic Tiger) බවට පත් විණි. 

(මූලාශ්‍රය - BBC)

ඉරානයේ පාසල් තුළ ඉංග්‍රීසි ඉගැන්වීම තහනම් කරයි...

ඉංග්‍රීසි තහනමේ පසුබිම

ඉරාන රජය එරට ප්‍රාථමික පාසල්වල ඉංග්‍රීසි භාෂාව ඉගැන්වීම තහනම් කර තිබේ. ඉරානයේ ඇති වූ නොසන්සුන්කාරී හා ගැටුම්කාරී තත්ත්වයෙන් සතියකට පසු ඉරාන රජය මේ තීරණය ගෙන තිබේ. පසුගිය සතියේදී ඉරානය තුළ දැඩි නොසන්සුන්කාරී තත්ත්වයක් ඇති වූයේ එරට ආර්ථික පීඩනය පදනම් කරගනිමිනි. එකී විරෝධතාවේදී විරෝධතාකරුවෝ ඉරානයේ පවතින මූලධර්මවාදී ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිපත්ති හා ක්‍රියාකලාපයන්ට විරෝධය දැක්වූහ. එය සම්බන්ධයෙන් ඉරානයේ අාධ්‍යාත්මික නායක අයතොල්ලාහ් අලි කමෙනෙයි සදහන් කළේ ඉරානය තුළ ඇති වී තිබෙන නොසන්සුන්කාරී තත්ත්වය විදේශ මැදිහත්වීමක ප්‍රතිඵලයක් බව ය. 

ඉංග්‍රීසිවලින් සංස්කෘතික ආක්‍රමණයක්...?

ඉරානයේ ප්‍රාථමික පාසල්වල ඉංග්‍රීසි භාෂාව ඉගැන්වීම තහනම් කිරීම පිළිබදව ඉරානයේ ආධ්‍යාත්මික නායක අයතොල්ලාහ් කමෙනෙයි සදහන් කරන්නේ බටහිර රටවල් ඉංග්‍රීසි භාෂාව යොදාගෙන සංස්කෘතික ආක්‍රමණයක් කරමින් සිටින බව ය. ඉරානයේ අධ්‍යාපනය සම්බන්ධ ඉහළ පරිපාලනය මේ තහනම පිළිබදව අද දිනයේදී (2018.01.08) නිවේදනයක් නිකුත් කරමින්  නිල වශයෙන් සදහන් කර තිබේ.

ඉරානයේ උසස් අධ්‍යාපන කවුන්සිලයේ ප්‍රධානි මෙහ්ඩි නවිඩ් අදම් එරට ජාතික ගුවන්විදුලිය වන අයි.ආර්.අයි.බී. (IRIB) සමග එක්වෙමින් මේ පිළිබදව සදහන් කළේ බටහිර රටවල් ඉරානයට එල්ල කළ හැකි සංස්කෘතික ආක්‍රමණයක් සදහා ඉංග්‍රීසි භාෂාව යොදාගත හැකි බව ය. ඔහු රොයිටර් පුවත් සේවාවට මේ පිළිබදව පවසා ඇත්තේ "රජයේ ප්‍රාථමික පාසල්වල සහ රජයේ නොවන ප්‍රාථමික පාසල්වල ඉංග්‍රීසි ඉගැන්වීම ඉරාන නීතියට හා රෙගුලාසිවලට පටහැනි" බව ය. 

ඉරාන සංස්කෘතියේ පදනම ප්‍රාථමික පාසල්වල දරුවන්ගේ අධ්‍යාපනයෙන් නිර්මාණය වන හෙයින් මෙම තහනම ප්‍රාථමික පාසල් සදහා පනවා තිබේ. 

තහනම අලුත් දෙයක් නෙවෙයි - ඉරාන අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය

ඉරාන රජය එරට ප්‍රාථමික පාසල්වල ඉංග්‍රීසි භාෂාව ඉගැන්වීම තහනම් කර ඇති බව එරට අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය ද මේ වනවිට තහවුරු කර තිබේ. එරට අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ නිල ප්‍රකාශකයා එය පිළිබදව ප්‍රකාශ කරන්නේ "ඉරාන රජයේ මේ තහනම අලුත් දෙයක් නෙවෙයි. අනුමත ජාතික ප්‍රතිපත්තියට අනුව ඉරානයේ පාසල්වල 7වැනි ශ්‍රේණියට පැමිණෙන තුරු  හෝ උසස් පාසලේ පළමු ශ්‍රේණියට පැමිණෙන තුරු දරුවන්ට ඉංග්‍රීසි උගන්වන්නේ නැහැ" යනුවෙනි.

මෙයත් සමග ඉරානයේ පෞද්ගලික පාසල් තම පාසල්වල ඉගෙනුම ලබන තරුණ සිසුන්ට පමණක් ඉංග්‍රීසි භාෂාව ඉගැන්වීමට කටයුතු යෙදිය හැකි බව ද තවදුරටත් කියවෙනවා. 

(මූලාශ්‍රය - Deutsche Welle)

පොඩි ළමයි රෑට නිදාගන්න වෙලාවත් රටින් රටට වෙනස් වෙලා...

ළදරුවන් රාත්‍රියට නිදාගන්නා වේලාවේ වෙනස්කම්

ලෝකයේ වයස අවුරුදු 3ක් දක්වා වන සියලු ළදරුවන් රාත්‍රියට නිදාගන්නා වේලාවන් රටෙන් රටට සහ මහද්වීපයෙන් මහද්වීපයට වෙනස් වන බව පර්යේෂණයකින් හෙළි වී තිබේ.  උපතේ සිට වයස අවුරුදු 3ක් දක්වා වන දරුවන් රාත්‍රියට නිදාගන්නා වේලාව ළදරුවන් ජීවත්වන රට, ප්‍රදේශය හෝ කලාපය අනුව වෙනස් වන බව මෙය පිළිබද පර්යේෂණයේ යෙදුනු සායනික කායික විද්‍යාඥවරියක වන ජෝඩි මින්ඩෙල් සදහන් කරනවා. ඇය කළ පර්යේෂණයෙන් ලැබුණු අවසාන නිගමන පරීක්ෂා කිරීමේදී දරුවන් රාත්‍රියට නිදාගන්නා වේලාව රටින් රටට වෙනස් වීම සම්බන්ධයෙන් ඇය ඉතා පුදුමයට පත් වී සිටිනවා. 

දරුවන් නිදාගන්නා වේලාව රටින් රටට වෙනස්වේ 

ජෝඩි මින්ඩෙල් කියන ආකාරයට ඇය මේ පර්යේෂණය ආරම්භ කරන විට සිතා ඇත්තේ ලෝකයේ රටවල ලෝකයේ ළදරුවන් රාත්‍රියට නිදාගන්නා වේලාවන් අතර  පරතරය විනාඩි 10ක් හෝ 15ක් වෙයි කියලායි. ඇය එහෙම හිතුවත් එ්ක එහෙම වෙලා නැහැ. ඒත් ඇයගේ පර්යේෂණය අවසානයේදී ඇයට ලැබුණු නිගමනවලට අනුව ලෝකයේ රටවල ළදරුවන් නිදාගන්නා වේලාව අතර පරතරය පැය දෙකහමාරකට (2  1/2) වඩා වැඩි අගයක් ගෙන තියෙනවා. ඇය පුදුම වී තියෙන්නේ මේ ප්‍රතිඵල නිසායි. ඔස්ට්‍රේලියාව සහ නවසීලන්තය යන රටවල් දෙකත්, හොංකොං සහ කොරියාව යන රටවල් දෙකත් සංසන්දනය කළා ම මේ වෙනස හොදට තේරුම්ගත හැකියි කියලා ඇය කියනවා. 

තොරතුරු රැස් කළ ආකාරය සහ රැස් කළ රටවල්

මේ පර්යේෂණය සදහා අවශ්‍ය දත්ත ලබා ගැනීමට ජෝඩි මින්ඩෙල් රටවල් ගණනාවක ජීවත්වන ළදරුවන්ගේ මව්පියන් සමග සාකච්ඡා කර තිබෙනවා. ඇය සහ ඇයගේ පර්යේෂණ කණ්ඩායම චීනය, හොංකොං, ඉන්දියාව, ඉන්දුනීසියාව, කොරියාව, ජපානය, මැලේසියාව, පිලිපීනය, සිංගප්පූරුව, තායිවානය, තායිලන්තය, වියට්නාමය, ඔස්ට්‍රේලියාව, නවසීලන්තය, කැනඩාව, බ්‍රිතාන්‍යය සහ ඇමෙරිකාව යන රටවලින් මේ සදහා දත්ත රැස්කර තිබෙනවා. මෙයට අදාළ ප්‍රශ්නාවලිවලට (සමීක්ෂණ පත්‍රිකා, සාකච්ඡා) අවශ්‍ය දත්ත 2006, 2007 සහ 2008 යන වර්ෂවලදී ඔවුන් රැස්කර තිබෙනවා. එසේ රැස්කර ගත් දත්ත විශ්ලේෂණය කර ඔවුන් මේ නිගමනවලට එළඹී තියෙනවා. 

ළදරුවන් කලින් ම නිදාගන්නා රට සහ ළදරුවන් වැඩිපුර ම පරක්කු වී නිදාගන්නා රට

ඔවුන්ගේ පර්යේෂණයට අනුව රාත්‍රියට කලින් ම නිදාගන්නේ නවසීලන්තයේ ළදරුවනුයි. ඔවුන් නිදාගන්නා සාමාන්‍ය වේලාව දැක්වෙන්නේ රාත්‍රි 7.28 ලෙසයි. වඩාත් ම රෑ වෙලා නිදාගන්නේ හොංකො රාජ්‍යයේ ළදරුවනුයි. හොංකොං රාජ්‍යයේ ළදරුවන් රාත්‍රියට නිදාගන්නා සාමාන්‍ය වේලාව වෙන්නේ රාත්‍රි 10.17යි. 

මේ වාර්තාවට අනුව ඔස්ට්‍රේලියාවේ ළදරුවන් නිදාගන්නේ රාත්‍රි 7.43ටයි, බ්‍රිතාන්‍යයේ ළදරුවන් නිදාගන්නේ රාත්‍රි 7.55ටයි, ඇමෙරිකාවේ ළදරුවන් නිදාගන්නේ රාත්‍රි 8.52ටයි, චීනයේ ළදරුවන් නිදාගන්නේ රාත්‍රි 8.57ටයි, දකුණු කොරියාවේ ළදරුවන් නිදාගන්නේ රාත්‍රි 10.06ටයි, ඉන්දියාවේ ළදරුවන් නිදාගන්නේ රාත්‍රි 10.11ටයි. මේ තොරතුරුවලින් කියවෙන්නේ මේ රටවල දරුවන් හරියට ම මේ වේලාවට නිදාගන්නවා කියලා නෙවෙයි. මේ තොරතුරුවලින් දක්වලා තියෙන්නේ මේ රටවල දරුවන් රාත්‍රියට නිදාගන්නේ ආසන්න වශයෙන් රාත්‍රි කීයට විතර ද කියලායි. 

සමස්තයක් හැටියට සලකලා බැලුවා ම වැඩිපුර ම රෑ වෙලා නිදාගන්න ළදරුවන් පිරිසක් ඉන්නේ ආසියානු කලාපයේයි. ඉතා කලින් ම නින්දට යන ළදරුවන් පිරිස ඉන්නේ ඕස්ට්‍රේලියා (ඕෂනියා) මහද්වීපයේ සහ යුරෝපා මහද්වීපයේයි. 

ජෝඩි මින්ඩෙල්ගේ පර්යේෂණ කණ්ඩායමේ තොරතුරුවලට අනුව ලෝකයේ අනෙක් රටවල දරුවන් නිදාගන්නේ කීයට ද කියලාත් පහත සටහනේ (Info-graph) තියෙනවා. 

(http://edition.cnn.com)

(මූලාශ්‍රය - CNN)

ශ්‍රී ලංකාවේ රැකියා ඇබෑර්තු ප්‍රමාණය ලක්ෂ 05ක් දක්වා ඉහළ යයි...

ශ්‍රී ලංකාවේ රැකියා ඇබෑර්තු ප්‍රමාණය

ශ්‍රී ලංකාවේ විවිධ අංශයන්හි පවතින රැකියා ඇබෑර්තු ප්‍රමාණය ලක්ෂ පහකට ආසන්න බව ජනලේඛන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව සදහන් කරනවා. ජනලේඛන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව 2017 වර්ෂයේදී පැවැත්වූ ශ්‍රම ඉල්ලුම පිළිබද සමීක්ෂණ වාර්තාවෙන් මෙය හෙළි වී තිබෙනවා. මේ අනුව මෙරට සෑම අංශයක ම පවතින රැකියා පුරප්පාඩු (රැකියා ඉල්ලුම) ගණන 497,302ක් වෙනවා. 

2018 වසරේදී වැඩි ම ඉල්ලුමක් ඇති රැකියාවන් මොනවා ද?

ශ්‍රම ඉල්ලුම පිළිබද සමීක්ෂණ වාර්තාවට අනුව මේ වසරේදී (2018) ඉහළ ම ඉල්ලුමක් පවතින්නේ මැහුම් සේවකයන්ට සහ ඇදුම් සකසන්නන්ටයි. මැහුම් සේවකයන්ට සහ ඇදුම් සකසන්නන්ට මේ අවුරුද්දේ තිබෙන පුරප්පාඩු සංඛ්‍යාව 74,000ක් වෙනවා. ඉන් අනතුරුව වාණිජ හා අලෙවි අංශය තුළ මේ අවුරුද්දේ තිබෙන පුරප්පාඩු සංඛ්‍යාව 70,000ක් බව මේ වාර්තාවේ සදහන් වෙනවා.  

පෞද්ගලික අංශයේ රැකියාවක් ඉක්මණින් හොයා ගන්නේ කොහොම ද?

කිසියම් රැකියා අපේක්ෂකයෙකුට කණ්ඩායම් හැගීමකින් යුතුව සාමූහිකව කටයුතු කිරීමට හැකියාවක් තිබෙනවා නම් සහ හොද වාචික සන්නිවේදන හැකියාවක් තිබෙනවා නම් පෞද්ගලික අංශය තමන් සතු රැකියාවලට ඔවුන් ඉක්මණින් යෙදවීමට උත්සාහ කරන බව මේ වාර්තාවේ සදහන් වෙනවා.

ඒ වගේ ම පෞද්ගලික අංශය අධ්‍යාපන සහ වෘත්තීය සුදුසුකම් යන දෙක ම ඇති පිරිස සේවයේ යෙදවීමට ඔවුන් වැඩි කැමැත්තක් දක්වනවා. ඔවුන් වෘත්තීය පුහුණුව පමණක් ලැබූ අය සේවයේ යෙදවීමට තරමක් මැළිකමක් දක්වනවා. 

ඉහළ ඉල්ලුමක් ඇති අනෙක් රැකියා

මේ කොහොම වුණත් පසුගිය වසරේ සිට සලකා බැලුවොත් ශ්‍රී ලංකාවේ රැකියා වෙළෙදපොළ තුළ දැනට ඉහළ ම ඉල්ලුමක් පවතින්නේ මහන මැෂින් ක්‍රියාකරුවන්ට බව ද මේ වාර්තාව හෙළි කරනවා. මේ අනුව දැනට මහන මැෂින් ක්‍රියාකරුවන් 77,189ක් සදහා මෙරට ඇබෑර්තු තිබෙනවා. කොහොම වුණත් මහන මැෂින් ක්‍රියාකරුවන් සොයා ගැනීමේ දැඩි දුෂ්කරතාවකින් ව්‍යාපාර අංශය පසුවන බව ද  වාර්තාවේ සදහන් වෙනවා. මහන මැෂින් ක්‍රියාකරුවන්ගෙන් පසුව ශ්‍රී ලංකාවේ ඉහළ ම ඉල්ලුමක් ඇත්තේ ආරක්ෂක නියාමකයන්ට බව ද මෙහි සදහන් වෙනවා. දැනට ආරක්ෂක නියාමක පුරප්පාඩු 57,008ක් ශ්‍රී ලංකාව තුළ තිබෙනවා. මේ හැරුණු විට මීළගට ඉහළ ම ඉල්ලුමක් ඇත්තේ යාන්ත්‍රික ඉංජිනේරු තාක්ෂණවේදීන්, ගිණුම්කරණ සහයක වෘත්තීකයන් සහ හෙද වෘත්තිකයන්ට බව ද  මේ වාර්තාවේ සදහන් කරනවා. 

පසුගිය වසරේදී (2017) ශ්‍රී ලංකාවේ වැඩි ම පිරිසක් සේවා අංශයේ රැකියාවල යෙදී සිට තිබෙන අතර එයින් වැඩි පිරිස සේවා සහ විකුණුම් සේවක යන අංශවල සේවය කර තිබෙනවා. 

මේ වාර්තාව වැදගත් වෙන්නේ කාට ද?

ජනලේඛන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව මේ සමීක්ෂණ වාර්තාව සකස් කිරීම සදහා රටපුරා තිබෙන සේවකයන් තුන්දෙනෙකුට වැඩියෙන් සිටින ව්‍යාපාර ආයතන 3500ක දත්ත යොදාගෙන තිබෙනවා. මේ වාර්තාව වැඩියෙන් ම ප්‍රයෝජනවත් වෙන්නේ විශ්වවිද්‍යාල සහ වෘත්තීය පුහුණු ආයතනවලට බවත් ජනලේඛන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව තවදුරටත් මේ වාර්තාවෙන් සදහන් කරනවා. ඒ වගේ ම රැකියා සොයන රැකියා අපේක්ෂකයන්ටත් මේ වාර්තාව ඉතා වැදගත් වෙනවා. රැකියාවක් සොයා ගැනීමේදී තමන්ට තිබෙන අවස්ථා ගැන මේ වාර්තාවෙන් අවබෝධයක් ලැබීමට හැකිවීම මෙයට ප්‍රධාන හේතුවයි.

(මූලාශ්‍රය - ශ්‍රම ඉල්ලුම පිළිබද සමීක්ෂණ වාර්තාව-2017, ජනලේඛන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව)

ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ රෙදි ගලවන පොතක් නිකුත් වෙයි...

ට්‍රම්ප් ගැන ලියවුණු පොතේ ආන්දෝලනය

ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරයා ගැන ලියැවුණු පොතක් මේ සතියේ වෙළෙදපොළට පැමිණීම ගැන මීට දවස් දෙක තුනකට පෙර වාර්තා නිකුත් වුණේ මේ පොතේ ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් ගැන ආන්දෝලනාත්මක කරුණු තිබුණු නිසායි. එය එතරම් කතාබහට ලක්වෙයි යැයි බොහෝ දෙනෙකු සිතුවේ නැහැ. ඒත් දැන් මේ පොතෙන් හෙළි කරලා තියෙන කරුණු ගැන ලෝකය ම අවධානයෙන් ඉන්නවා. කොටින් ම කිව්වොත් මේ පොත ගැන දැන් ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් දැඩි කෝපයට පත්වෙලා සිටින බවක් පේන්න තියෙනවා. ඇමෙරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් තමන් ගැන ලියැවුණු මේ පොතේ සදහන් කරුණු සම්පූර්ණ අසත්‍යයක් යැයි ප්‍රකාශ කරන තරමට මේක දැන් දුර දිග ගිහින් තියෙනවා. ඒ විතරක් නෙවේ ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් තමන්ගේ නීතිඥයන්ට දැන් උපදෙස් දීලා තියෙන්නේ මේ පොත වෙළෙදපොළට එන එක කොහොම හරි නවත්වන්න කියලායි. ඒකට හේතුවෙන්නේ ට්‍රම්ප් සම්බන්ධ පෞද්ගලික යැයි කිව හැකි මට්ටමේ තොරතුරුත් මේ පොතේ සදහන් වෙලා තියෙන නිසායි. ලෝකය පුරා මේ ආන්දෝලනය ගැන කතාවෙන නිසා අද ටිකක් වෙලාව අරගෙන මේ පොත ගැන කෙටියෙන් ලියන්න හිතුවා.

ට්‍රම්ප් ජනාධිපතිවරණයෙන් දිනීම ගැන ට්‍රම්ප් ම පුදුම වෙලා

ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් ගැන ලියවිලා තියෙන මේ පොත Fire and Fury: Inside the Trump White House. එහි කතුවරයා වෙන්නේ මයිකල් වොල්ෆ් කියන පුද්ගලයායි. මයිකල් වොල්ෆ් ඇමෙරිකාවේ මාධ්‍ය ආයතන හිමිකරුවෙකු වන රෑපට් මර්ඩොක්ගේ ජීවිත කතාවත් මීට පෙර රචනා කර තිබෙනවා.

මේ පොතේ සදහන් වෙන ප්‍රධාන කරුණක් වෙන්නේ පසුගිය ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණයේදී ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් ජයග්‍රහණය කිරීම ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ට ම පුදුමයක් වූ බවයි. ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ නීතිඥයන් දැනටමත් ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් ගැන ලියවී තිබෙන Fire and Fury: Inside the Trump White House  කියන පොත පාඨකයන්ට නිකුත් වීම වැළැක්වීමට උත්සාහ කරමින් සිටිනවා. 

පොත ගන්න පොත් කඩවල්වල ලොකු පෝලිමක්...

කොහොම වුණත් දැනටමත් මේ පොත අලෙවිය සදහා ඉදිරිපත් කර අවසානයි. මෙය මිලදී ගන්නත් දැන් ඇමෙරිකාවේ පොත් කඩවල්වල ලොකු පෝලිම් තියෙන බව මාධ්‍ය ආයතන වාර්තා කරනවා. 

පොතේ සදහන් ආන්දෝලනාත්මක කරුණු

කොහොම වුණත් Fire and Fury: Inside the Trump White House කියන පොතේ ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් ගැන සදහන් වන ප්‍රධාන කරුණු මේ විදියට දැක්විය හැකියි. 

01. ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් අමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණයෙන් ජයග්‍රහණය කිරීම ඔහුගේ මැතිවරණ සහයක කණ්ඩායම පවා විශ්වාස නොකළ බව හා ට්‍රම්ප්ගේ ජයග්‍රහණයෙන් ඔවුන් පුදුමයට පත් වූ බව.

02. ට්‍රම්ප් ජනාධිපතිවරණයෙන් පරදින බව සිතා අැමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණය පැවැත් වූ දින රාත්‍රියේදී ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ බිරිද ඉතා දුක්මුසුව කාලය ගත කළ බව.

03. ඇමෙරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ සමාරම්භක උත්සවයේදී එරට ඉහළ පෙළේ ප්‍රකට කලා ශිල්පීන් ඔහුට ඇනුම්පද කීම ගැන උත්සව අවස්ථාවේදී ම ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් දැඩි කෝපයකින් සිටි බව.

04. ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ට ධවල මන්දිරය(වයිට් හවුස්) භය උපදවන සහ පීඩාකාරී වාසස්ථානයක් වන බව.

05. ඇමෙරිකාවේ පළමු කාන්තා ජනාධිපතිනිය වීමට ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ දියණිය වන ඉවන්කා ට්‍රම්ප් උත්සාහ කරමින් සිටින බව සහ ඇය සහ ඇයගේ සැමියා වන ජෙරාඩ් කුෂ්නර් එය සදහා සැලසුම් සකස්  කරමින් සිටින බව.

06. ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ දියණිය වන ඉවන්කා ට්‍රම්ප් තම පියාගේ පොල් කෝම්ඹ හැඩැති කොණ්ඩා විලාසිතාව සම්බන්ධයෙන් සමච්චල් කරන බව සහ ඉවන්කා තම මිතුරන් සමග ද එය පිළිබදව කතා කරන බව.

07. ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ වැඩිමහල් පුත්‍රයා වන කනිෂ්ඨ ට්‍රම්ප් ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණයේදී ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂිකා හිලරි ක්ලින්ටන්ගේ ප්‍රතිරූපය විනාශ කිරීමට රුසියානුවන්ගේ උදව් ලබා ගැනීම සදහා සාකච්ඡා  පැවැත්වීම රාජ්‍යද්‍රෝහී කටයුත්තක් යැයි ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ පුද්ගලික සහයක ස්ටීව් බැනන් සදහන් කළ බව.

08. ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් තම මිතුරන්ගේ භාර්යාවන් සමග ලිංගික සබදතා පැවැත්වූ ආකාරය ගැන තවත් පුද්ගලයන් සමග කයිවාරු ගැසූ බව සහ මිතුරන්ගේ භාර්යාවන් ලිංගික සබදතාවලදී කෙසේ හැසිරෙන්නේදැයි ඒ මිතුරන්ගෙන් මූණට ම ඇසූ බව,

කියන ප්‍රධාන කරුණු මේ පොතේ සදහන් වෙලා තියෙනවා. මයිකල් වොල්ෆ් ලියපු Fire and Fury: Inside the Trump White House පොත මේ තරම් ආන්දෝලනය ලක්වෙන්න ප්‍රධාන හේතුවක් වෙලා තියෙන්නේත් ඉහත සදහන් කරපු කරුණු පිළිබද දීර්ඝ විස්තර මේ පොතේ ඇතුළත් වීමයි. 

පොතේ සදහන් කරුණුවල සත්‍ය අසත්‍යතාව ගැන තර්ක ඉදිරිපත් වීම

මයිකල් වොල්ෆ් මේ පොත රචනා කිරීම සදහා සම්මුඛ සාකච්ඡා 200ක් පමණ යොදාගෙන තිබෙන අතර පොත රචනා කිරීම සදහා යොදාගත් සමහර කරුණු දැනටමත් විවේචනයට ලක්වී සහ ප්‍රශ්නගතව පවතිනවා. සමහර විචාරකයන් කියන ආකාරයට මේ පොතෙන් භාගයක් ඇත්තයි කියලා සැලකුවත් අපිට ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් මැවී පෙනෙන්නේ ඇමෙරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් මානසික විකෘතිතාවක් තියෙන පුද්ගලයෙක් හැටියටයි. ඒ වගේ ම ධවල මන්දරයේ (වයිට් හවුස්) අවුල් සහගත බවයි.

පොතේ සෑම අකුරකට ම කතුවරයා වග කියන බව කියයි...

මේ පොතේ කතුවරයා සදහන් කරන ආකාරයට ඇමෙරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් සෑම පුද්ගලයෙක් ගැන ම ඉන්නේ ඉතා අවිශ්වාසයෙනුයි. Fire and Fury: Inside the Trump White House පොතේ කතුවරයා මේ පොත ලියන කාලය අතරතුරදී මාස කිහිපයක් ධවල මන්දිරයේ කාලය ගත කළ පුද්ගලයෙකු ද වෙනවා. කතුවරයා සදහන් කරන ආකාරයට ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ කාර්ය මණ්ඩලයට අනුව  ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් කියන්නේ පොඩි එකෙකුයි. ට්‍රම්ප් පොඩි එකෙක් වගේ වැඩ කරන නිසා කාර්ය මණ්ඩලය ට්‍රම්ප් ගැන මේ විදියට හිතන බවයි පොතේ කතුවරයා සදහන් කරන්නේ. ඒ වගේ ම මේ පොතේ ලියා තිබෙන සෑම අකුරකට ම තමා පෙනී සිටින බවත් පොතේ කතුවරයා වන මයිකල් වොල්ෆ් ජනමාධ්‍යවලට සදහන් කර තිබෙනවා. පොතේ කතුවරයා කියන ආකාරයට ඔහු මේ පොත රචනා කිරීම සදහා ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ කාර්ය මණ්ඩලය සමග මාස 18ක් තිස්සේ සාකච්ඡා පවත්වනවා. ඒ නිසා මේ පොතේ සත්‍යතාව ගැන තමන්ට සහතික විය හැකි බව ඔහු තවදුරටත් පවසනවා. 

(මූලාශ්‍රය - BBC)

අයිස්ලන්තයත් ගැහැනුන්ට සම තැන දෙයි...

අයිස්ලන්තයේ වැටුප් සමානාත්මතා නීතිය ජනවාරි 01වැනිදා සිට ම...

අයිස්ලන්තයේ සේවා ස්ථාන (සමාගම් සහ රජයේ නියෝජිත ආයතන) මේ සතියේ සිට ඒවායේ සේවය කරන පිරිමි සහ ගැහැනු යන දෙපාර්ශවයට ම සමාන වැටුප් ගෙවීම ආරම්භ කරනවා. අයිස්ලන්තය සම්මත කරගත් නීතියකට අනුව මෙය ක්‍රියාත්මක කිරීම සිදු වෙනවා. අයිස්ලන්තයේ මෙකී නීතියත් සමග ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවය සහ සමානාත්මතාව සම්බන්ධයෙන් අයිස්ලන්තයේ ප්‍රමුඛභාවය ඉස්මතු වී පෙනෙන බව ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව සදහන් කරනවා. විශේෂයෙන් ම  ජාතිය, ආගම, ආබාධිතභාවය හෝ වයස පදනම් කරගෙන වෙනස් කර සැලකීම් මේ යටතේ ප්‍රකාශිත නීතියෙන් ම තහනම් වෙනවා.

වැටුප් සමානාත්මතා නීතිය සම්මත වීම

සේවා ස්ථානවල සේවය කරන ගැහැනු සහ පිරිමි දෙපාර්ශවයට ම සමාන වැටුප් ගෙවිය යුතු ය යනුවෙන් සම්මත කර ඇති මේ නීතිය කෙටුම්පතක් ලෙස අයිස්ලන්ත ව්‍යවස්ථාදායකයට ඉදිරිපත් කර තිබුණේ 2017 මාර්තු මාසයේදී වන අතර එය සම්මත වුණේ 2017 ජූනි මාසයේදීයි. එසේ සම්මත වූ නීතිය 2018 ජනවාරි 01වැනිදා සිට ක්‍රියාත්මක වෙනවා. 

විවිධ සීමාසහිතකම් සහිතව වුණත් අයිස්ලන්තය තුළ සමාන වැටුප් ගෙවීම 1961-1963කාලයේ සිට විවිධ ස්වරූපවලින් ක්‍රියාත්මක වුණත් මේ ආකාරයේ වැටුප් ගෙවීමේ ක්‍රමවේදයක් ඇති කරන්නේ පළමුවරටයි. මෙහි විශේෂත්වය වන්නේ අයිස්ලන්තය තුළ මෙයට පෙරත් විවිධ ආකාරවලින් ගැහැනු සහ පිරිමි ද‍ෙපාර්ශවයට සමාන වැටුප් ගෙවීමේ ක්‍රමවේදයක් තිබුණත් එය ප්‍රකාශිත නීතියක් ලෙස ක්‍රියාත්මක වන්නේ මෙවරයි.

සමාන වැටුප් නොගෙව්වොත් සිදුවන දේ...

මේ නීතියට අනුව සේවකයන් 25දෙනෙකු හෝ එයට වැඩි පිරිසක් සේවයේ යෙදෙන සේවා ස්ථානවල වසර තුනකට වරක් වැටුප් විශ්ලේෂණ වාර්තා සකස් කළ යුතු අතර සමාන මට්ටමේ රැකියාවල යෙදෙන ගැහැනු සහ පිරිමින්ට සමානව වැටුප් ගෙවීම ද සහතික කළ යුතුයි. එසේ නොවුණහොත් අදාළ ආයතන පිළිබදව එරට රජයට දැනුම් දියහැකි අතර සමාන වැටුප් ගෙවා නොමැති බව හෙළි වුවහොත් වැටුප් නොගෙවූ දින සදහා අදාළ ආයතනයට දිනකට නියමිත දඩ මුදල බැගින් එකතු වෙනවා. 

සමානාත්මතාවේදී අයිස්ලන්තයට හිමි තැන...

World Economic Forum’s Global Gender Gap Report ට අනුව අයිස්ලන්තය සමාන වැටුප් ගෙවීමේ ක්‍රමවේදයක් සහිත රටවල් අතර  5වැනි ස්ථානය හිමිකරගෙන තිබෙනවා. මෙම වර්ගීකරණය සදහා රටවල් 144ක් යොදාගෙන තිබෙනවා. 

කාන්තාවන්ගේ අපේක්ෂා කඩවීමේ පීඩනය

අයිස්ලන්තය 2015 වර්ෂයේ සකස් කළ වාර්තාවන්ට අනුව එරට කාන්තාවන්ගෙන් සියයට 14ත් 20ත් අතර ප්‍රතිශතයක් පිරිමි දරන තනතුරුවලට සමාන තනතුරු දරමින් ම පිරිමින්ට වඩා අඩු වැටුපක් ලබනවා. මෙයින් බොහෝ කාන්තාවන් දැඩි අපේක්ෂාභංගත්වයට පත්ව සිටින බවත් වාර්තා වෙනවා. එයට ප්‍රධාන හේතුව වෙන්නේ පිරිමින් ඉටු කරන වැඩ කොටස ම ඉටු කරමින් ඒ හා සමාන ශ්‍රමයක් ම දරා පිරිමින්ට වඩා අඩු වැටුපක් ගැනීමට සිදුවීම නිසායි. 

(මූලාශ්‍ර - The New York Times, National Public Radio[US])

ලෝකයේ හොද ම වෛරස් ගාර්ඩ් (Anti-Virus Guard) වර්ග 05...

ලෝකයේ හොද ම වෛරස් ගාර්ඩ් (Anti-Virus Guard) වර්ග 05 ගැන තොරතුරු සී.එන්.එන්. (CNN) මාධ්‍ය ජාලය උපුටා දක්වා තිබෙනවා. සී.එන්.එන්. (CNN) මාධ්‍ය ජාලය සදහා මේ තොරතුරු සපයා ඇත්තේ බොබ් ජෝන්ස් නමැත්තෙක්. ඉකුත් වසරේදී (2017) කළ සමීක්ෂණයක තොරතුරු මේ ආකාරයට  සී.එන්.එන්. (CNN) මාධ්‍ය ජාලය උපුටා දක්වා තිබෙනවා. වෛරස්  ගාර්ඩ් ගැන උනන්දුවක් දක්වන ඔබ වෙනුවෙනුයි මේ ලිපිය ලියන්නේ. මෙහි ඇත්ත නැත්ත ගැන මට හරියට ම කියන්න බැහැ. ඒත්  සී.එන්.එන්. (CNN) මාධ්‍ය ජාලය කියන්නේ ලෝකයේ ප්‍රබල මාධ්‍ය ආයතනයක් නිසා ඔවුන් උපුටා දැක් වූ තොරතුරු බොරු කියලා හිතන්නත් බැහැ. 

සී.එන්.එන්. (CNN) මාධ්‍ය ජාලය උපුටා දැක් වූ තොරතුරුවලට අනුව ලෝකයේ දැනට හොද ම ක්‍රියාකාරිත්වයක් සහිත වෛරස් ගාර්ඩ් වර්ග 05ක සන්නාම (Logo) පහත ඡායාරූපයෙන් උපුටා දක්වා තිබෙනවා. මේ ගැන වැඩි විස්තර සහ ඒවා බාගත කරගැනීම මෙතැනින්...

(මූලාශ්‍ර-CNN, http://www.myantivirusreview.com)

(http://www.myantivirusreview.com)